Maar nu hebben onderzoekers van het ziekenhuis NYU Langone in New York mogelijk een tipje van de sluier opgelicht door de hersenen van stervende mensen met een hartstilstand te monitoren en de metingen te vergelijken met de herinneringen van deze patiënten, die het overleefden.
Hersenen leven door
De onderzoekers bestudeerden 567 patiënten die in het ziekenhuis succesvol gereanimeerd werden. Tijdens de reanimatie maten ze de hersenactiviteit van de stervende patiënt met een EEG, een technologie die met elektroden werkt.
4 van de 10 patiënten die het overleefden, herinnerden zich een bepaald bewustzijnsniveau tijdens de reanimatie, dat niet werd bevestigd door de metingen. Ze konden vertellen wat ze hadden meegemaakt en hadden duidelijke herinneringen aan de dood.
Bij een subgroep van deze patiënten was de hersenactiviteit zelfs een uur nadat hun hart was gestopt nog vrijwel op het normale niveau.
De EEG’s lieten een hectische activiteit zien tijdens de reanimatie, met hersenpatronen die duiden op mentaal functioneren. Hierbij vertoonden de patiënten pieken in gamma-, delta-, thèta-, alfa- en bètagolven, die vaak optreden wanneer iemand bij bewustzijn is en ergens over probeert na te denken of zich iets probeert te herinneren.
‘Hoewel artsen lang hebben gedacht dat de hersenen zo’n 10 minuten nadat het hart gestopt is met zuurstof sturen permanente schade oplopen, blijkt uit ons onderzoek dat de hersenen tekenen van elektrisch herstel kunnen vertonen lang nadat de reanimatie is begonnen,’ zegt de hoofdauteur van het onderzoek, Sam Parnia, directeur reanimatieonderzoek bij NYU Langone.
De bevindingen suggereren dat het menselijk bewustzijn niet stopt op het moment van overlijden.
Volgens de onderzoekers is de verklaring dat er bij een stervend brein een aantal remmende systemen uitvallen die ons cognitief beperken als we nog leven.
Deze processen, disinhibition genoemd, kunnen toegang geven tot ‘nieuwe dimensies van de werkelijkheid’. Volgens de onderzoekers betekent dit dat patiënten toegang hebben tot de diepten van hun bewustzijn, waar herinneringen uit hun vroege jeugd, vergeten ervaringen en verdrongen trauma’s verborgen zijn.
Patiënten beschreven de ervaring onder andere alsof ze loskwamen van hun lichaam.
Eén patiënt was zelfs in staat om een specifiek geluid te herkennen dat werd afgespeeld terwijl de artsen hem probeerden te reanimeren.
‘Deze teruggeroepen ervaringen en hersengolfveranderingen zijn wellicht de eerste tekenen van de zogenoemde bijna-doodervaring, en wij hebben ze voor het eerst vastgelegd,’ zegt Parnia.
