Shutterstock
Arm, dumbbell

Mannelijk geslachtshormoon verkort het leven

Gecastreerde rammen leven tot 60% langer dan hun geslachtsgenoten die de ingreep niet hebben ondergaan. De verklaring is waarschijnlijk hormonaal.

De gemiddelde levensduur van vrouwen is hoger dan die van mannen.

Wereldwijd is er een verschil van circa zeven jaar. Dit heeft deels te maken met roekelozer gedrag en een hoger zelfmoordcijfer bij mannen, maar er wordt ook al lange tijd gezocht naar een biologische verklaring.

Die hebben onderzoekers van de universiteit van Otago in Nieuw-Zeeland nu mogelijk gevonden.

castratie, vee

Op veel plekken ter wereld worden kuddedieren als kalveren standaard gecastreerd. Daarbij wordt met een tang de bloedtoevoer naar de testikels afgesloten.

© Shutterstock

In de agrarische sector worden jonge mannetje gecastreerd om ze rustiger te maken en de kwaliteit van het vlees te verhogen. De functie van de testikels, die sperma en mannelijk geslachtshormoon produceren, wordt onderbroken.

Een gecastreerde ram kan 60 procent langer leven dan een ongecastreerde. Daarom gingen de onderzoekers schapen nader bekijken.

Ze maakten een epigenetische klok voor schapen, met chemische markers die samen een maatstaf voor veroudering vormen.

De klok werd gekalibreerd door een grote groep schapen van geboorte tot dood te volgen, en de methode bleek zo precies dat de levensduur van een schaap tot op enkele maanden nauwkeurig kon worden voorspeld.

Als volgende stap werden de proefdieren gemeten: een groep gecastreerde lammeren en een groep die de ingreep niet onderging.

Het bleek dat de markers zich bij beide groepen op dezelfde manier ontwikkelden, maar dat de ontwikkeling bij de gecastreerde dieren langzamer ging. De veroudering van de gecastreerde dieren werd geremd, waardoor ze langer leefden.

De verklaring van de biologen is dat het geslachtshormoon de veroudering versnelt, omdat het bij jonge mannetjes een voordeel is om vroeg geslachtsrijp te zijn. Het neveneffect is een korter leven.

Hoewel de proef bij schapen is gedaan, zou het goed kunnen dat dezelfde principes ook gelden bij de mens.