Stel je eens voor dat je 102,5 bent, gezond en slank met een laag cholesterolgehalte – en als kers op de taart een lager risico op kanker.
Een groep biologen heeft een nieuw onderzoek naar ouder worden en levensduur uitgevoerd en heeft dit voor elkaar gekregen – bij hun proefmuizen in ieder geval.
De proefmuizen leefden 24 procent langer dan de placebogroep. Ze waren slanker, fitter en hadden een lager cholesterol – en ze kregen minder vaak kanker.
De reden hierachter is kunstmatig gefabriceerde hyperlange telomeren.
Telomeren maken deel uit van de DNA-reeks in een cel met een celkern en ze vormen tegelijkertijd het einde van ieder chromosoom. Ze zitten niet alleen in muizen, maar ook gewoon in mensen.
Hyperlange telomeren verlengen het leven
Telomeren voorkomen samensmelting met andere chromosomen en zodoende ook de fysieke afbraak van chromosoomeindes. Of liever: ze proberen het.
Net zoals wij steeds ouder worden, worden de telomeren steeds korter. De celafbraak is dus voortdurend aan de gang. De wetenschap had al jaren het idee dat telomeren hier iets mee te maken hadden.
Nu hebben wetenschappers wellicht gevonden wat ze zochten. Embryonale stamcellen, die veel hyperlange telomeren bevatten, spelen hierbij een belangrijke rol. Uit nieuw onderzoek blijkt namelijk dat proefmuizen die microdoseringen van deze stamcellen kregen toegediend, significant langer leefden dan andere muizen.
Van muis naar mens
Telomeren van embryo’s zijn twee keer zo lang als die van volwassenen, dus dit zou wel eens de sleutel kunnen zijn tot een langer leven.
De onderzoekers weten nog niet wanneer dit proces op mensen kan worden getest. Ze denken echter wel dat de resultaten, die afkomstig zijn van een proef met een relatief kleine groep muizen, erop wijzen dat er een sterk verband bestaat tussen de lengte van telomeren en levensduur.
Alleen daarom al zou er op dit gebied verder onderzoek moeten worden gedaan.
Veroudering in menselijke cel
Er is niet slechts één factor die bijdraagt aan de veroudering van een cel. Het gaat om een hele reeks factoren die er met elkaar voor zorgen dat een cel zwakker wordt en uiteindelijk afsterft.
Stamcellen
Als onze lichaamscellen versleten zijn en afsterven, zorgen stamcellen voor vervangers. Op een gegeven moment heeft het lichaam echter geen stamcellen meer.
Afval
Versleten eiwitten en ander afval hopen zich op in onze cellen, die deze rommel niet altijd zelf kwijt kunnen raken.
Kalk en afzettingen
Suiker in ons bloed zorgt ervoor dat eiwitten aan cellen blijven plakken, waardoor we een risico lopen op aderverkalking.
Hard werken
Calorieën, eiwitten en sommige aminozuren in ons eten maken lichaamscellen kapot en zorgen ervoor dat ze sneller afsterven. Dit gebeurt bijvoorbeeld als de schijfvormige cisternen van het golgi-apparaat overuren moeten draaien als ze eiwitten en koolhydraten vasthouden.
Vervelende mutaties
Door de jaren heen vinden er mutaties en andere wijzigingen plaats in ons DNA. Hierdoor raken onze genen beschadigd en worden we ouder.
Vrije radicalen
Vrije radicalen zijn afvalproducten uit celmitochondriën – die ook wel gezien worden als de energiebron van onze cellen. De radicalen vallen het DNA en de eiwitten van cellen aan, waardoor ze kapotgaan.
Virussen en bacteriën
Soms worden cellen aangevallen door een virus of andere boosdoeners, die zorgen voor een ontsteking in het lichaam. Als de ontsteking permanent wordt, kunnen we bijvoorbeeld diabetes of kanker krijgen. Deze ziekten leiden ertoe dat cellen sneller afsterven.
Telomeren
De uiteinden van chromosomen, de zogenaamde telomeren, worden korter als een cel zich deelt. Als de telomeren op zijn, sterft de cel af.