Als ouders hun kleintje voor een tv, tablet, smartphone of ander scherm zetten om zichzelf wat rust te gunnen, doen ze het kind daarmee niet echt een plezier.
De hoeveelheid schermtijd onder kinderen tussen de 0 en 2 jaar oud is tussen 1997 en 2014 verdubbeld, en onderzoek heeft aangetoond dat wanneer kinderen te veel worden blootgesteld aan dit soort passief vermaak, hun cognitieve vaardigheden en sociale ontwikkeling belemmerd kunnen worden.
Maar omgekeerd kan schermtijd volgens een Brits en Frans onderzoek voor kleine kinderen ook gunstig zijn.
Maar dan moet er wel een volwassene naast het kindje zitten.
Kwaliteit, niet kwantiteit
‘We zijn gewend te horen dat schermtijd schadelijk is voor kinderen en dat het erg gevaarlijk is voor hun ontwikkeling als ze, laten we zeggen, meer dan een half uur per dag naar een scherm kijken. Hoewel het waar is dat het schadelijk kan zijn, toont ons onderzoek aan dat de kwaliteit en de context van wat het kind bekijkt belangrijk is, en niet de kwantiteit,’ zegt dr. Eszter Somogyi, onderzoeker aan de universiteit van Portsmouth.
‘Een slechte verhaallijn, snel geknipte fragmenten en ingewikkelde prikkels kunnen het voor een kind moeilijk maken om de informatie te begrijpen en te verwerken. Maar als de getoonde inhoud passend is voor de leeftijd, kan het een positief effect hebben, vooral als het aanzet geeft tot interactie,’ zegt ze.
Goed om vragen te stellen
En daar ligt een rol voor de volwassenen. Studies hebben aangetoond dat als kinderen tv-kijken met een ouder of andere volwassene naast zich, ze er baat bij hebben om vragen te kunnen stellen over wat ze niet begrijpen. Maar tv-kijken met je kind is niet alleen gunstig omdat het ze helpt te begrijpen waar ze naar kijken. Het verhoogt ook hun plezier in informatieve programma’s. Tegelijkertijd draagt het bij aan de ontwikkeling van de gesprekstechnieken en sociale vaardigheden van het kind.
Lees ook:
Mag niet gebruikt worden als ‘babysitter’
Volgens dr. Bahia Guellaï van de Paris Nanterre University moet de nieuwe technologie op de juiste manier bekeken en gebruikt worden. Daarbij is het belangrijkste dat ouders en andere verzorgers de tv en smartphone gaan zien als potentiële hulpmiddelen om bepaalde sociale interacties met kinderen mee aan te vullen – en niet te vervangen.
‘Ik denk dat de grootste uitdaging voor toekomstige generaties is om volwassenen en jongeren er bewust van te maken dat ondoordacht en verkeerd schermgebruik gevaarlijk kan zijn. Het is belangrijk om situaties te voorkomen waarin schermtijd wordt gebruikt als een soort “babysitter”, zoals we vaak hebben gezien tijdens de lockdowns in de coronapandemie,’ legt ze uit. ‘Ik ben best optimistisch over een toekomst waarin er een balans gevonden kan worden tussen de snelle invoering van nieuwe technologie en het behoud van het mooie van menselijke relaties.’