Serotonine wordt vaak in verband gebracht met je humeur en mentale toestand, maar serotonine heeft nog andere functies in je lichaam.
In dit artikel lees je wat serotonine is, wat het in je lijf doet en of je je serotoninegehalte op natuurlijke wijze kunt verhogen.
Lees verder om alles te weten te komen over deze geluksbevorderende neurotransmitter.
FAQ over serotonine
Inhoud
- Wat is serotonine?
- Hoe maak je serotonine aan?
- Video: De uitleg van serotonine in 2 minuten
- Functie: Wat doet serotonine in het lichaam?
- Word je van serotonine blijer en gelukkiger?
- Wat kan een laag serotoninegehalte veroorzaken?
- Hoe krijg ik meer serotonine?
- 4 tips om je serotoninegehalte op natuurlijke wijze te verhogen
Wat is serotonine?
Serotonine is een signaalstof – ook wel een neurotransmitter genoemd – met de naam 5-hydroxytryptamine (5-HT).
Hij wordt vaak in verband gebracht met geluk, vreugde en een fijn gevoel, maar is ook belangrijk voor je slaap, geheugen en eetlust.
Serotonine bevindt zich vooral in het centrale zenuwstelsel en in de darmen, en een tekort aan serotonine in de hersenen kan tot depressie leiden.

Serotonine of 5-hydroxytryptamine (5-HT) is een multifunctioneel signaalmolecuul.
Hoe maak je serotonine aan?
Tryptofaan is een belangrijk aminozuur bij de vorming van serotonine in het lichaam.
Tryptofaan is een essentieel aminozuur, wat betekent dat het lichaam het niet uit zichzelf aanmaakt. Het aminozuur zit echter in voedsel – maar serotonine niet.
Je vindt tryptofaan in de meeste eiwitrijke voedingsmiddelen, zoals vlees, vis en eieren. Maar ook spinazie, melk, noten en zaden bevatten het aminozuur.
Als je voedsel eet met veel tryptofaan, zal er een toename van serotonine in je lichaam zijn.
Evenzo wordt je serotoninegehalte lager met een ongezonde levensstijl, waaronder alcohol drinken en roken.
Video: De uitleg van serotonine in 2 minuten
Functie: Wat doet serotonine in het lichaam?
Als neurotransmitter in het centrale zenuwstelsel is serotonine betrokken bij hersenfuncties als humeur, slaap, eetlust, gedrag en angst.
Maar ruim 95 procent van de serotonine in het lichaam bevindt zich buiten het centrale zenuwstelsel.
Zo speelt serotonine ook een rol in de buik, in het enterische zenuwstelsel. Hier zorgt het voor de neurologische controle van de mobiliteit van en uitscheiding door de darmen.
Serotonine is ook betrokken bij de blaasfunctie, ademhaling, hemostase (het vermogen van bloed om te stollen), bloedvatverwijding en immuunfuncties.

Serotonine is een neurotransmitter die informatie uitwisselt tussen neuronen.
Word je van serotonine blijer en gelukkiger?
Van serotonine word je blijer en gelukkiger.
Hoewel serotonine bij veel lichaamsfuncties is betrokken, zien we deze vaak vooral als gelukshormoon.
Uit diverse studies blijkt dat een laag serotonineniveau het humeur verslechtert en dat een hoger niveau in het bloed het humeur verbetert. En hoe je je voelt, heeft gevolgen voor je verdere leven.
Bij een onderzoek mochten deelnemers met een mediane leeftijd van 22 jaar een autobiografie schrijven. Het bleek dat degenen met een positieve levenshouding gemiddeld 10 jaar langer leefden dan zij die minder positief waren.
Gelukkig zijn er manieren om je serotonineniveau op te krikken.
Wat kan een laag serotoninegehalte veroorzaken?
Een laag serotoninegehalte in het lichaam kan door verschillende dingen veroorzaakt worden, maar komt vaak voor als:
- het lichaam niet genoeg serotonine aanmaakt of
- het lichaam serotonine niet effectief gebruikt, bijvoorbeeld door een gebrek aan serotoninereceptoren of omdat de receptoren niet goed werken.

Wat is een receptor?
Receptoren zijn grote eiwitmoleculen in celmembranen, dus in de celwand.
Wanneer signaalstoffen als serotonine, dopamine of oestrogeen zich aan bepaalde receptoren binden, zendt de receptor signalen de cel in die allerlei processen en reacties op gang kunnen brengen. Deze kunnen betrekking hebben op celdeling, hormoonproductie, groei, beweging, enzovoort.
Veel geneeskunde is op dit principe gebaseerd. Dit betekent dat het geneesmiddel zich aan receptoren bindt om signaalstoffen te blokkeren – of om de cel op een bepaald vlak te stimuleren of af te remmen.
Hoe krijg ik meer serotonine?
Er wordt al ruim 50 jaar onderzoek gedaan naar manieren om het serotonineniveau in het lichaam te verhogen.
Voor mensen met een angststoornis, depressie of obsessieve-compulsieve stoornis bestaan diverse medicijnen, zoals selectieve serotonineheropnameremmers (SSRI).
De werkzame stoffen in SSRI’s zijn onder meer fluoxetine, citalopram en paroxetine. SSRI’s herstellen het vermogen van de hersenen om serotonine op te nemen en geven de neurotransmitter dus niet zelf af.

Bepaalde medicijnen helpen de hersenen serotonine op te nemen bij depressie.
4 tips om je serotoninegehalte op natuurlijke wijze te verhogen
Er is ook onderzoek gedaan naar manieren om het serotonineniveau te verhogen zonder medicijnen.

1. Positief denken
Een studie uit 2007 suggereert dat de interactie tussen serotonine en stemming beide kanten op kan gaan: het serotonineniveau beïnvloedt het humeur, maar als je vrolijk bent, wordt je serotonineniveau ook hoger.

2. Zonlicht
We weten al lang dat lichttherapie werkt tegen depressie. En onderzoek duidt erop dat licht ook invloed heeft op serotonine.
Zo is vastgesteld dat bij mensen die in de winter sterven het serotonineniveau na hun dood vaak lager is dan bij mensen die in de zomer sterven. En uit proeven met ratten blijkt dat het serotonineniveau op het lichtste moment van de dag het hoogst is.
Een belangrijke bouwsteen van serotonine is het aminozuur tryptofaan, en uit onderzoek blijkt dat blootstelling aan sterk licht (3000 lux) de klachten van een acuut tryptofaantekort verlicht.
Jezelf blootstellen aan helder licht, bijvoorbeeld naar buiten gaan als de zon schijnt, kan dus bijdragen aan het serotonineniveau.

3. Bewegen
Onderzoek wijst uit dat cardiotraining, zoals hardlopen, een gunstig effect kan hebben op de serotonine in het lichaam.
Dit komt doordat spieractivering door beweging andere ketens van aminozuren naar de spieren leidt in plaats van naar de hersenen, waar ze gewoonlijk met de bouwsteen van serotonine, tryptofaan, concurreren om de bloed-hersenbarrière te passeren.
Zonder de concurrentie van de andere aminozuren is de kans groter dat tryptofaan de barrière passeert en serotonine vormt.

4. Eiwitten eten
Tryptofaan zit vooral in eiwitten. Daarom kunnen eiwitbronnen het serotonineniveau helpen verhogen.
Eet bijvoorbeeld:
- Kip en kalkoen
- Eieren
- Zalm
- Zaden en noten
- Etenswaren op sojabasis (bv. tofoe)
- Zuivel
- Banaan, avocado, ananas, pruim, meloen en kiwi
- Tomaat en aubergine
Wat is het serotoninesyndroom?
Het serotoninesyndroom kan optreden als je medicijnen, voedselsupplementen of illegale drugs gebruikt die hoge serotoninegehaltes in je lichaam veroorzaken.
Het lichaam, de zenuwcellen en de hersenen hebben serotonine nodig om te functioneren. Maar als het lichaam te veel serotonine binnenkrijgt, kan het negatief reageren.
Symptomen van het serotoninesyndroom kunnen zijn: trillen, rusteloosheid, zweten, snelle hartslag, diarree, hoofdpijn en verlies van spiercontrole.