Het idee om astronauten in een sluimertoestand te brengen tijdens lange ruimtereizen was tot nu toe pure sciencefiction, maar nu zijn we er een stap dichterbij.
Wetenschappers van de universiteit van Tsukuba in Japan hebben kunstmatig een sluimertoestand opgewekt bij muizen en ratten, die normaal geen winterslaap houden.
Sommige zoogdieren kunnen hun lichaamsfuncties maandenlang op een laag pitje zetten als er weinig voedsel is. Dat geldt voor beren, egels en vleermuizen, maar ook voor primaten als lemuren. Bij al deze dieren dalen de lichaamstemperatuur en hartslag, waardoor het lichaam weinig energie verbruikt.
Muis gaat in sluimerstand
Door het activeren van zogeheten Q-neuronen in het brein kunnen muizen in een sluimertoestand komen, zo blijkt uit proeven.
Actieve muizen hebben hoge verbranding
Zonder stimulering van de Q-neuronen zijn de muizen actief met een hoge hartslag en stofwisseling en een hoog zuurstofverbruik.
De knop gaat om
Na activering van de Q-neuronen worden de muizen loom. Ze zijn minder beweeglijk, en hartslag, stofwisseling en zuurstofverbruik nemen af.
Temperatuur toont verschil
Uit metingen van infrarode warmtestraling blijkt dat de lichaamstemperatuur van de muizen met zo’n 10 °C is gedaald.
De Japanse wetenschappers bewerkstelligden dit bij muizen door zogeheten Q-neuronen te activeren in de hypothalamus, een hersencentrum dat een aantal basisfuncties aanstuurt.
Temperatuur daalde met 10 °C
De lichaamstemperatuur van de muizen daalde met 10 °C , en hartritme en ademhaling werden trager. De toestand duurde 48 uur, en de muizen hielden er niets aan over.
Omdat muizen van nature een paar uur in de sluimerstand kunnen gaan, herhaalden de onderzoekers de proef met ratten, die dat nooit doen. En met succes. Dit duidt er mogelijk op dat er bij alle zoogdieren, inclusief de mens, een sluimertoestand kan worden opgewekt.
Sluimeren verlengt het leven
Dit biedt in eerste instantie mogelijkheden binnen de geneeskunde. Zo kunnen patiënten met ademhalingsmoeilijkheden gered worden door de zuurstofbehoefte te reduceren.
Op termijn kunnen astronauten op ruimtereizen in de sluimerstand gezet worden. Zo vervelen ze zich niet, kunnen ze toe met minder voorraden en leven ze langer, want de organen slijten minder tijdens een ‘winterslaap’.