Shutterstock

BAM! Molecuul verbrandt vet zonder bijwerkingen

Bijna een kwart van de inwoners van de EU heeft ernstig overgewicht. En naar verwachting zal de stijgende lijn zich voortzetten. Daar kan een klein eiwit dat in muizen veelbelovende resultaten heeft laten zien binnenkort verandering in brengen.

Respectievelijk 23,83 procent van de Europeanen en 37,37 procent van de Amerikanen heeft ernstig overgewicht.

Maar een nieuw onderzoek, dat is gepubliceerd in het tijdschrift Nature, biedt hoop voor de toekomst.

Daaruit blijkt dat het ontkoppelingseiwit BAM15, een mitochondrion in onze cellen dat bijdraagt aan de stofwisseling, de vetmassa in het lichaam kan verlagen zonder de spiermassa of de voedselinname te beïnvloeden – in elk geval bij muizen.

© Claus Lunau

Mitochondriën zijn energiecentrales en onvermijdelijke beulen

Vrije radicalen hopen zich op in celcentrales. De cel krijgt zijn energie in de vorm van het molecuul ATP (rood) van de mitochondriën (geel en oranje). Maar het proces heeft een bijproduct: vrije radicalen (paars). Die zijn zeer agressief en tasten onder meer het DNA van de mitochondriën aan, die daardoor slijten en ten slotte teloorgaan.

Niet vaak zweten en naar de wc

Als BAM15 zijn werk doet, helpt het de cel om nog effectiever te zijn – zonder dat het ons al te veel moeite kost. Het mitochondrion verandert de stofwisseling van de cel (de chemische processen die in de cel plaatsvinden) zo, dat deze meer calorieën verbrandt dan normaal zonder dat je keihard hoeft te sporten.

Bij eerdere vetverbrandingsproducten die geheel of deels waren geïnspireerd op mitochondriën, ging de verhoogde stofwisseling vaak gepaard met zweten en een frequentere stoelgang.

Maar dat is niet zo bij BAM15. Dit heeft namelijk tot nog toe geen bijwerkingen, concluderen de onderzoekers.

Hoop voor ‘skinny fat’

BAM15, dat tot dusver alleen oraal is toegediend bij muizen, vermindert ook de hoeveelheid levervet en inflammatoire lipiden ofwel zieke vetmoleculen.

Het is de bedoeling om BAM15 voor te schrijven aan mensen die last hebben van orgaanvet en vooral aan patiënten met niet-alcoholische leververvetting, een ophoping van vet in de lever zonder dat er sprake is van overmatig alcoholgebruik. Het molecuul kan namelijk – als het in mensen goed werkt – ingrijpende operaties aan bijvoorbeeld de lever voorkomen.

Voordat patiënten baat kunnen hebben bij het BAM15-eiwit – of beter gezegd van een chemische, synthetische variant daarvan voor medicinaal gebruik – moeten de onderzoekers zien te achterhalen hoe het molecuul lang genoeg in het lichaam blijft om daadwerkelijk effect te hebben op de hoeveelheid vet.