Jouw sociale status geeft anderen een veilig gevoel
Mensen willen graag de middelen in de samenleving eerlijker verdelen. Maar niet als daardoor de rijksten uit het zadel worden geworpen.
We willen de middelen graag herverdelen. Maar als dat ten koste gaat van reeds bestaande hiërarchieën, voelen we ons onveilig.
Of het nu gaat om Nederlandse zakenlieden of Tibetaanse herders, er is waarschijnlijk een hoop voor nodig om mensen de bestaande sociale rangorde te laten veranderen.
Dat blijkt uit een Chinees-Amerikaanse studie op het gebied van speltheorie, waarbij is getest hoe mensen in verschillende culturen en leeftijdsgroepen reageren als er geld wordt verdeeld tussen vreemden.
Armen mogen niet rijk worden
Ongeacht de culturele achtergrond was er een duidelijke tendens te zien: zelfs als de proefpersonen een som geld evenrediger wilden verdelen tussen twee anonieme personen, maakten ze bezwaar als dat betekende dat de armste het meeste geld kreeg.
Dat gold niet alleen voor volwassenen. De onderzoekers ontdekten dat ook kinderen vanaf zes jaar er moeite mee hadden de verhouding tussen de rijkste en de armste te veranderen.
Stabiliteit is belangrijk
De onderzoekers denken dat de oorzaak van de terughoudendheid om de rangorde te veranderen moet worden gezocht in het feit dat instabiele hiërarchieën onveiligheid creëren in een samenleving.
Die conclusie wordt ondersteund door eerdere studies, waaruit bleek dat de mens zich niet graag in een instabiele hiërarchie bevindt.
Als we het gevoel hebben dat onze positie wordt bedreigd, komen er processen in de hersenen op gang die doen denken aan stress. Er worden hersencentra geactiveerd die de waakzaamheid en de ervaring van pijn vergroten.
Ongelijkheid blijft bestaan
Dat mensen het onprettig vinden als de sociale rangorde verandert, kan mede verklaren waardoor het, ondanks goede bedoelingen, zo moeilijk is om ongelijkheid in de samenleving aan te pakken.