Een jetlag wordt veroorzaakt door ernstige verstoringen in je slaappatroon, en treedt meestal op na een lange vlucht waarbij je door meerdere tijdzones reist.
Het heeft te maken met een verschil tussen je bioritme, de klok van je lichaam, en je omgeving.
Een jetlag gaat meestal vanzelf over als je na een paar dagen gewend bent aan het nieuwe ritme, maar je kunt wel een paar dingen doen om de symptomen te beperken.
Amerikaanse onderzoekers zeggen nu te hebben ontdekt wat de snelste manier is om een jetlag van je af te schudden en je bioklok te resetten.
Maak je maag meteen wakker
Onderzoekers van de Northwestern University brachten ons bioritme in een model om verschuivende ritmes en de reacties van ons lichaam op voedsel en daglicht te analyseren.
Zo bleek dat je lichaam zich beter aanpast aan het nieuwe ritme als je de eerste drie dagen vroeg in de ochtend stevig ontbijt.
Een wandeling in de zon is ook een goede tip, dus combineer dat met het nieuwe voedingsadvies en je bent op de beste weg naar een snel herstel.
Een van de ergste dingen die je kunt doen tegen een jetlag is, volgens het onderzoek, weigeren om je aan te passen aan je nieuwe tijdzone door bijvoorbeeld overdag naar bed te gaan.
Bioklok loopt verkeerd
Een jetlag ontstaat wanneer langeafstandsreizen je bioritme verstoren.
Het bioritme is de klok van je lichaam, die regelt wanneer je slaap krijgt en wanneer je wakker bent.
Bioritmecentrum regelt je interne klok
Licht helpt bij het reguleren van ons bioritme via een lichtgevoelige cel in het oog. Die cel bericht de suprachiasmatische kern van de hersenen (SCN), die met een ritme van ongeveer 24 uur werkt. De SCN zet ook de melanineproductie in gang als het donker is.
De SCN regelt het bioritme en zorgt ervoor dat de lichaamstemperatuur overdag hoger is dan ’s nachts. De SCN instrueert ook de bijnieren om op bepaalde momenten van de dag cortisol aan te maken.
De SCN stuurt via het stresshormoon cortisol, dat in de bijnier wordt geproduceerd, een boodschap naar het centrum voor intellectuele functies (hersenschors) en het centrum voor fijne motoriek (cerebellum): het is tijd om te rusten.
Via het ruggenmerg vertelt de SCN de pijnappelklier om de neurotransmitter serotonine om te zetten in melatonine, waar we slaperig van worden.
Bijna alle cellen en weefsels in je lichaam hebben een bioritme, en die ritmes kunnen per orgaan verschillen.
Terwijl je de klok van je hersenen, SCN, kunt resetten door blootstelling aan zonlicht, kun je de klok van je maag gelijkzetten door regelmatig te eten.
Het is niet aan te raden om je maaltijdschema voortdurend te veranderen of ’s nachts iets te eten, want dan kan de klok van je organen verkeerd blijven lopen, aldus Yitong Huang, docent toegepaste wiskunde aan de Northwestern University en coauteur van het onderzoek.
‘Met tegenstrijdige signalen, zoals ’s nachts eten terwijl de klok van je hersenen zegt dat je moet rusten, kun je je lichaam in de war brengen en de jetlag verergeren,’ zegt Huang.