Het tast je geheugen aan, verzwakt je immuunsysteem en vermindert je reactievermogen.
En het kan zelfs dodelijk zijn.
De meeste mensen weten wel dat een slaapgebrek funest is voor je gezondheid. Maar wetenschappers zijn er nog steeds niet helemaal achter wat je slaap precies voor je gezondheid betekent en hoeveel uur je op één oor moet liggen.
Maar nu komen we dankzij een groot onderzoek een stuk dichter bij het antwoord. De onderzoekers namen de gezondheid en slaapgewoonten van een half miljoen mensen onder de loep om de perfecte hoeveelheid te bepalen als je boven de 38 bent.
Slaap houdt de hersenen gezond
De Britse en Chinese onderzoekers spitten vragenlijsten door van volwassenen tussen de 38 en 73 jaar. De deelnemers werd onder meer gevraagd naar hun slaappatroon, hun geestelijke gezondheid en hoe ze zich in het algemeen voelden.
Ook de cognitieve vermogens van de proefpersonen werden beoordeeld met tests. En voor 40.000 van hen hadden de onderzoekers ook toegang tot hersenscans en genetische gegevens.
Ze ontdekten dat zeven uur slaap per nacht een belangrijke hoeveelheid is als je de hersenen in vorm wilt houden en ziekten als alzheimer wilt voorkomen.
Te veel slaap kan ook schadelijk zijn
Verrassend genoeg ontdekten de onderzoekers dat zowel meer als minder dan zeven uur slaap per nacht de deelnemers slechter deed presteren op verschillende gebieden:
Ze reageerden trager, hadden een slechter geheugen en waren over het algemeen slechter in het oplossen van problemen.
Te veel of te weinig slaap leidde bij de deelnemers ook tot meer angst en depressie.
Stolsels beschadigen hersencellen
Volgens de onderzoekers kan een slaapgebrek inhouden dat je te weinig diepe slaap of non-remslaap krijgt, waarin je niet droomt.
Verstoring van deze slaapfase is nauw verbonden met ons geheugen en de ophoping van het eiwit bèta-amyloïd, dat klonten vormt en de ontwikkeling van alzheimer, een vorm van dementie, op gang kan brengen.
Alzheimer tast het brein op twee manieren aan
Plaquevorming in de hersenen: Eiwitten, zogeheten bèta-amyloïd, hopen zich op in klontjes tussen de hersencellen. Die klontjes worden amyloïde plaques genoemd en beschadigen het hersenweefsel.
Kluwens: Het eiwit tau, dat een dradige structuur heeft, wikkelt zich om andere tau-eiwitten en vormt een soort kluwens in de zenuwcellen. Die schaden het vermogen van de zenuwcellen om met elkaar te communiceren.
Zoom in op de foto om de eiwitten te zien.
De onderzoekers wijzen er ook op dat de hersenen hun afvalstoffen niet kwijt kunnen als je te weinig slaap krijgt en dat dat voor een ravage rond de hersencellen kan zorgen.
Hun boodschap is in ieder geval helder:
‘Een goede nachtrust is in alle levensfasen belangrijk, maar vooral als we ouder worden.’ Barbara Sahakian, hoogleraar psychiatrie aan de universiteit van Cambridge