Terugkerende, invaliderende aanvallen van bonkende pijn aan één kant van je hoofd en hypergevoeligheid voor licht en geluid: migraine is een ernstige aandoening die jaarlijks wereldwijd wel een miljard mensen treft. Jongeren en vrouwen zijn oververtegenwoordigd.
De zoektocht naar de oorzaak is de laatste jaren opgevoerd, en onlangs ontdekten wetenschappers wellicht zelfs specifieke aanwijzingen in de hersenen, die mogelijk alleen voorkomen bij mensen met migraine en kunnen leiden tot een nieuwe behandelwijze.
De resultaten van de nog niet collegiaal getoetste studie worden gepresenteerd op een jaarlijkse conferentie voor Amerikaanse radiologen op 27 november.
Patroon was bij beide groepen te zien
De onderzoekers maakten hersenscans van in totaal 10 proefpersonen met chronische migraine, 10 mensen met zogeheten episodische migraine zonder visuele of zintuiglijke stoornissen, en vijf mensen zonder migraine, de controlegroep. Alle proefpersonen waren tussen de 25 en 60 jaar oud.
Migraine treft het hele hoofd
Een migraineaanval kan vier uur tot drie dagen duren en onderscheidt zich van gewone hoofdpijn doordat er meer symptomen zijn.
De MRI-scans lieten veranderingen zien in een hersengebied dat het centrum semiovale wordt genoemd: het centrale gebied van de zogeheten witte stof, dat onder de hersenschors ligt.
De onderzoekers zagen dat een aantal met vloeistof gevulde kanalen rond de bloedvaten, de zogeheten perivasculaire ruimten, vergroot waren bij migrainepatiënten – zowel bij degenen met chronische migraine als bij proefpersonen met voorbijgaande migraine.
Links (A) is volgens de onderzoekers een proefpersoon te zien met chronische migraine en vergrote perivasculaire ruimten (pijlen) in het hersengebied centrum semiovale. Rechts (B) een proefpersoon zonder migraine en zonder vergrote perivasculaire ruimten.
Verstoring van het reinigingssysteem
De wetenschappers hebben geen verband vastgesteld tussen de kleine veranderingen in de hersenen en migraine. Mogelijk zijn ze juist een gevolg van migraine.
Bovendien zijn de bevindingen nog niet gepubliceerd in een wetenschappelijk tijdschrift en dus niet collegiaal getoetst.
Sommige mensen met migraine hebben voorafgaand aan een aanval een verstoord zicht, een zogeheten aura.
Maar volgens een voorlopige theorie van de onderzoekers kunnen de veranderingen in de met vocht gevulde ruimten verstoringen veroorzaken in het systeem dat de hersenen ontdoet van afvalstoffen als we slapen – het glymfatische systeem.
Of het reinigingssysteem een rol speelt bij migraine is niet bekend, want daarvoor zouden veel meer studies met meer deelnemers nodig zijn. Maar de onderzoekers zelf hopen dat hun bescheiden studie de weg kan vrijmaken voor iets groters.
‘De bevindingen kunnen grote studies inspireren, die kunnen kijken hoe veranderingen in de microscopische bloedvaten van de hersenen bijdragen aan migraine,’ stelt een van de onderzoekers, Wilson Xu van de University of Southern California in een persbericht.
‘Uiteindelijk zou het ons kunnen helpen nieuwe manieren te ontwikkelen om migraine te diagnosticeren en behandelen,’ zegt hij.