Shutterstock

Hoe werkt narcose?

Blokkeert narcose het vermogen van de hersenen om pijn te voelen, of hoe werkt anesthesie?

Verdoving verlicht pijn, ontspant de spieren en remt de natuurlijke reflexen van het lichaam. Onder volledige narcose verliezen de patiënten ook het bewustzijn.

In 1846 werd de eerste patiënt onder volledige narcose gebracht, maar hoewel artsen nu al meer dan 170 jaar patiënten verdoven, wisten ze niet precies hoe het werkte.

Het is al lang duidelijk dat er bij verdoving zenuwsignalen in de hersenen geblokkeerd worden. Dat voorkomt onder meer dat de hersenen pijn verwerken en herinneringen ophalen.

Maar verdoofde zenuwcellen zijn niet de hele verklaring.

In 2019 onthulde een groep onderzoekers van Duke University in de VS dat verdoving een groepje cellen in de hypothalamus activeert.

Terwijl de rest van de hersenen onder narcose grotendeels inactief is, produceren de hersencellen in de hypothalamus massaal hormonen die allerlei lichaamsfuncties en de slaap regelen.

De onderzoekers ontdekten dat deze actieve cellen het brein in een diepere slaap brengen. Maar als de onderzoekers de hersencellen inactief maakten, werd de natuurlijke slaap onderbroken en duurde de narcose korter.

Hersencellen houden je in slaap

Terwijl pijn en bewustzijn verdwijnen onder narcose, blijft een groepje hersencellen werken om ons in een diepe slaapachtige toestand te houden.

© Claus Lunau

1. Hele brein is actief

In het wakkere brein communiceren hersencellen flink met de rest van het zenuwstelsel via signaalstoffen, waardoor we onder meer pijn kunnen voelen en onze spieren kunnen bewegen.

© Claus Lunau

2. Verdoving wekt hersencentrum

De verdoving bindt zich aan de receptoren op de hersencellen en blokkeert de neurotransmitters, waardoor we geen pijn voelen. Een groepje hersencellen in de hypothalamus wordt juist actief.

© Claus Lunau

3. Hormonen schakelen brein uit

De actieve hersencellen pompen hormonen als vasopressine, oxytocine en prodynorfine de hersenen in. Die zijn betrokken bij pijnsignalering en bevorderen een toestand van diepe slaap.