We hebben ons grote, goed ontwikkelde brein te danken aan één gen. Dat blijkt uit een baanbrekend experiment van wetenschappers van een Max Planck Instituut in Duitsland en het Central Institute for Experimental Animals in Japan.
De onderzoekers brachten het menselijke gen ARHGAP11B in bij een embryo van een zijdeaapje en volgden de ontwikkeling van het brein de eerste 101 dagen van de zwangerschap.
Net als menselijke foetus
Het effect was groot. De foetus kreeg een veel grotere hersenschors, die zich zelfs begon te plooien, net als bij een menselijke foetus.
De foetus van een zijdeaapje ontwikkelt een groter brein (r) met één extra gen van de mens.
De wetenschappers denken dat het mensen-gen zo’n 5 miljoen jaar geleden ontstond bij een vroege voorouder van de familie Homo – dus nadat we ons afscheidden van o.a. de chimpansee.
Het gen codeert voor een eiwit met 47 aminozuren dat op dit moment alleen bij de mens voorkomt en dat onze hersenstamcellen in staat stelt zichzelf te kopiëren.
Herhaling van de evolutie
Volgens de onderzoekers begonnen de hersenen van onze voorouders dankzij dit gen te groeien, en de proef is dus een herhaling van een grote sprong voorwaarts in de evolutie, waardoor we ons onderscheiden van de andere primaten.
3 feiten over ons brein
Gewicht: Het brein van een man weegt gemiddeld 1375 gram, dat van een vrouw 1245 gram.
Hersencellen: Onze hersenen bevatten 86 miljard hersencellen. De chimpansee heeft er 28 miljard.
Energieverbruik: Het brein vormt maar 2 à 3 procent van ons gewicht, maar slurpt 20 procent van alle energie op.
Ethische bezwaren
Het grote verschil tussen een mensen- en een apenbrein zit ’m vooral in onze grotere hersenschors, die meer plooien heeft en meer zenuwcellen bevat.
Vergeleken met onze naaste verwant, de chimpansee, zijn onze hersenen drie keer zo groot en bevatten ze ook drie keer zo veel hersencellen.
De onderzoekers weten niet of de gemanipuleerde apenfoetus met vergroot brein de geboorte had overleefd. Om ethische redenen besloten ze de vrucht na 101 dagen, na twee derde van de zwangerschap, met een keizersnede te verwijderen.
