In een Chinees laboratorium is het eerste zoogdier geboren zonder erfelijk materiaal van een moeder.
Onderzoekers van de Chinese Academy of Sciences modificeerden stamcellen van een mannetjesmuis zo dat dit embryonale stamcellen werden, oftewel het voorstadium van eicellen.
Daarna knipten de onderzoekers bepaalde moleculen uit het erfelijk materiaal van de cellen, waardoor de genomische imprinting werd veranderd.
Wijziging in chromosomen maakt genen van mannetje moederlijk
1. Een stamcel van een mannetjesmuis moet worden omgevormd tot het voorstadium van een eicel.
2. Op zes plekken in de chromosomen (rood) van de celkern wordt de imprinting van de genen gewijzigd.
3. De celkern wordt met een zaadcel van een andere muis in een lege eicel (rosa) geïnjecteerd.
4. De eicel wordt in de baarmoeder van een vrouwtje geplaatst en groeit uit tot een embryo.
5. Het jong heeft geen genen van een vrouwtjesmuis en daarmee geen biologische moeder.
Genomische imprinting bepaalt hoe actief een specifiek gen in de DNA-streng is.
Op een paar plekken in het erfelijk materiaal bestaat er een asymmetrie tussen de imprinting van het gen van de moeder en het overeenkomende gen van de vader.
Die asymmetrie voorkomt dat het gen te actief of te inactief wordt en zorgt er onder andere voor dat de foetus tot de juiste grootte uitgroeit.
Genetisch gemanipuleerde muizen leven niet lang
De techniek is echter verre van perfect. Het slagingspercentage was slechts 2,5 procent en de jongen leefden maar een paar dagen.
Beter ging het experiment met twee moeders – maar dat was eerder ook al gelukt.
Hierbij was de kans op succes 14 procent, en diverse muizen bleven leven en kregen zelf ook weer jongen.
Het doel van de Chinese experimenten is meer te leren over genomische imprinting en te begrijpen waarom zoogdieren zich geslachtelijk voortplanten – met een mannetje én een vrouwtje dus.
Bij diverse andere gewervelden, zoals bepaalde vogels, slangen en vissen, kan het vrouwtje het alleen af.
De methode kan daarnaast worden gebruikt om diersoorten te redden waarvan slechts een paar exemplaren over zijn, van een van beide geslachten.