Shutterstock
holenbeer, kortsnuitbeer, DNA, genetica

DNA gevonden in 16.000 jaar oud bodemmonster

Wetenschappers hebben voor het eerst DNA in bodemmonsters gevonden. Met deze methode kunnen ze DNA van onze voorouders sequencen zonder één botje te vinden.

In een grot in Mexico hebben Deense en Britse DNA–onderzoekers een historische ontdekking gedaan.

Door de sequentie te bepalen van het DNA dat is gevonden in de bodem van een grot in Mexico hebben zij het DNA van enkele dieren in kaart gebracht – waaronder een reusachtige uitgestorven holenbeer die 16.000 jaar geleden leefde.

De ontdekking wordt een mijlpaal genoemd op het onderzoeksgebied e-DNA, waarbij dieren en planten in kaart worden gebracht aan de hand van genetisch materiaal in onder meer bodem en water.

In dit geval is het e-DNA afkomstig van urine, uitwerpselen en haren die door de dieren in de grot zijn achtergelaten en in de bodem bewaard zijn gebleven.

Computers vinden verborgen DNA

Chiquihuite, grot, Mexico, DNA, Edna, holenbeer
© Devlin A. Gandy

Tijd is gevangen in lagen

Door bodemlagen te onderzoeken op uitwerpselen kunnen wetenschappers zien wanneer dieren leefden. Maar met de nieuwe technologie kunnen ze individuen zien.

holenbeer, kortsnuitbeer, DNA, genetica
© Devlin A. Gandy

Aarde zit vol DNA

Dierlijke uitwerpselen bevatten cellen die als DNA in de bodem terechtkomen. Onder de juiste omstandigheden kunnen wetenschappers stukjes van dat DNA in de bodem terugvinden, zelfs na 10.000 jaar.

Edna, DNA, genetica, sequencing, holenbeer
© Mikkel Winther Pedersen et al, Current Biology

Computers herkennen DNA-fragmenten

Computers kunnen die fragmenten herkennen en aangeven tot welke dier- of mensensoort zij behoren.

Een nieuw begrip van de wereld

De holenbeer waarvan het genoom nu in kaart is gebracht, is de uitgestorven kortsnuitbeer.

Hij leefde in Noord-Amerika in de vroege steentijd. De joekel was 2 meter lang als hij op vier poten liep en kon 1000 kilo wegen.

Nu hebben wetenschappers zijn DNA vergeleken met eerdere vondsten op plaatsen als Yukon in Canada en met dat van levende berensoorten. Hieruit blijkt dat de beer in Mexico duidelijk anders was dan die in Canada.

Volgens de hoofdonderzoeker van het project, professor Eske Willerslev van de universiteit van Kopenhagen, kan de nieuwe techniek een totale omwenteling teweegbrengen in het onderzoek naar evolutie en klimaatverandering, omdat wetenschappers nu overal bruikbaar DNA kunnen vinden.

Overal zijn brokjes DNA

Met de methode is dierlijk DNA te vinden op plaatsen waar geen botje is gevonden.

Zo kunnen onderzoekers in nederzettingen uit de steentijd, waar vaak geen botten liggen, naar DNA zoeken en misschien genetische resten van mensen vinden.