Amfibie geeft ons nieuwe ledematen
De axolotl kan zijn ledematen herstellen dankzij zijn genen, die nu in kaart zijn gebracht.
De Mexicaanse salamander axolotl heeft bijzondere eigenschappen. Biologisch gezien blijft het dier zijn leven lang in het larvestadium en wordt het dus nooit volwassen.
Bovendien kan het zijn ledematen laten teruggroeien als ze zijn beschadigd. Uit proeven blijkt dat het zelfs hersenweefsel en andere organen opnieuw kan vormen en zonder problemen transplantaties van soortgenoten ontvangt.
Axolotl heeft een gen te weinig
Wetenschappers proberen er al decennialang achter te komen hoe de salamander dit doet. En nu zijn ze een grote stap verder gekomen.
Een team onderzoekers van het Vienna Biocenter in Wenen heeft namelijk het erfelijk materiaal van de axolotl in kaart gebracht.
Dat was geen eenvoudige klus, want het genoom van de salamander telt maar liefst 32 miljard basenparen – tien keer zo veel als dat van de mens.
Tot dusver is gebleken dat de axolotl voor een deel dezelfde genen heeft als andere salamanders. Die genen zijn waarschijnlijk betrokken bij het herstel van ledematen.
Hersenen moeten zichzelf repareren
Verder ontbreekt bij het dier het gen PAX3, dat een rol speelt bij de ontwikkeling van zenuwen en spierweefsel.
Een ander gen, PAX7, heeft bij de axolotl deze functie overgenomen. Als we het exacte mechanisme achter de eigenschappen van het dier vinden, kunnen we het proces mogelijk nabootsen.
De hoop is dat de mens dan bijvoorbeeld zelf ook beschadigd hersenweefsel kan herstellen en dat transplantaties makkelijker zullen verlopen