Botvondst in Laos kan de migratie van de mens uit Afrika verschuiven
De ontdekking diep in een oude berggrot vertelt ons dat onze voorouders mogelijk veel eerder het vasteland van Zuidoost-Azië bereikten dan gedacht.
Een internationaal onderzoeksteam zegt onweerlegbaar bewijs te hebben gevonden van menselijke aanwezigheid in de Tam Pà Ling-grot in Laos, duizenden jaren eerder dan tot nu toe werd gedacht. Hier zie je het opgravingsteam in de grot.
Toen Homo sapiens van Afrika naar Zuidoost-Azië trok, liet hij tientallen sporen achter die in de loop der jaren zijn opgegraven en geanalyseerd.
Op basis daarvan namen onderzoekers aan dat de moderne mens zo’n 50.000 jaar geleden zijn eerste stappen in de regio zette.
Maar nu heeft een internationaal onderzoeksteam een baanbrekende vondst gedaan die de geschiedenis lijkt te gaan herschrijven.
De onderzoekers hebben delen van een schedel en een scheenbeen gevonden die aantonen dat de moderne mens zich waarschijnlijk veel eerder dan gedacht vanuit Afrika via het Arabische schiereiland naar Azië heeft verspreid.
Dit blijkt uit een studie gepubliceerd in het tijdschrift Nature Communications.
Volgens de onderzoekers dateren de botvondsten van 86.000-68.000 jaar geleden – maar zelfs als ze van Homo sapiens zijn, is het twijfelachtig of de vroege emigranten hebben bijgedragen aan de genenpool van de huidige mens, aldus de onderzoekers.
Niettemin zorgen de vondsten voor vraagtekens bij het idee dat de mens in een rechte lijn over de wereld trok, en dat in één golf, 50.000 tot 60.000 jaar geleden.
Creatieve botdatering
De onderzoekers ontdekten de oude botfragmenten diep in de klei van de grot.
De fragmenten leken net steentjes, maar aan hun witte kleur was te zien dat het oude botresten waren.
De volgende horde die de onderzoekers moesten nemen, was het dateren van de menselijke fossielen. Omdat de historische grot op de Werelderfgoedlijst staat en de fossielen door de wet van Laos worden beschermd, konden de onderzoekers ze niet rechtstreeks dateren.
Dit is de zuidelijke ingang van de Tam Pà Ling-grot in het noorden van Laos, waar onderzoekers in 2009 voor het eerst menselijke resten ontdekten (een schedel en een onderkaak). Sindsdien zijn er talloze opgravingen gedaan in de grot, die algemeen wordt erkend om zijn archeologische belang voor de regio.
Tegelijkertijd waren er maar heel weinig dierenbotten en grotversieringen die gedateerd konden worden, en het was allemaal te oud voor koolstof 14-datering.
Maar door luminescentiedatering te gebruiken om de ouderdom te bepalen van het sediment rondom de fossielen in de grot, konden de onderzoekers de ouderdom van de botresten schatten.
Luminescentiedatering wordt gebruikt om de ouderdom van archeologische voorwerpen of geologische formaties te bepalen door de optische straling te analyseren die in de loop der tijd door minerale kristallen is geabsorbeerd en vrijgegeven.
De methode is vooral nuttig voor het dateren van sedimenten en voorwerpen die ouder zijn dan de periode die gedateerd kan worden met de koolstof 14-methode.