3 maatregelen maken man weer vruchtbaar

Mannen die geen kinderen kunnen krijgen, zijn geholpen met kunstmatige bevruchting, waarbij goede spermacellen worden geselecteerd. Maar onderzoekers komen voortdurend met creatieve methoden om mannen vruchtbaar te maken.

Van de 200.000.000 spermacellen per ejaculatie zijn er veel misvormd. Nu kan een magnetische spiraal trage zaadcellen opjagen.

© SHUTTERSTOCK & CLAUS LUNAU

OPLOSSING 1: Gentherapie start de zaadproductie

Circa 1 procent van alle mannen maakt geen spermacellen aan. De oorzaak is vaak een genetische fout in de zogeheten sertolicellen van de testikels.

Die fout hebben Japanse onderzoekers hersteld bij muizen. Met gentherapie begonnen de onvruchtbare mannetjes spermacellen aan te maken, en de muizen werden vader van heel normale jongen.

De onderzoekers brachten een juiste versie van het defecte gen in bij een onschuldig virus en spoten dat in de muizenballen.

Het virus besmette de sertolicellen en bracht zo het werkende gen over, waarna de zaadproductie begon.

De steriele bal bevat geen spermacellen en is daardoor kleiner.

© MITO KANATSU-SHINOHARA/PNAS

OPLOSSING 2: Kweek van staartloze zaadcellen in het lab

Chinese onderzoekers slaagden er in 2016 in om stamcellen van muizenfoetussen te transformeren tot zaadcellen.

Deze kunstcellen hadden geen staart en moesten dus direct in een eitje worden gespoten, maar er kwamen gezonde muisjes uit.

De stamcellen werden in voedingsvloeistoffen met groeifactoren gedurende zeven dagen opgekweekt tot spermacellen.

Met behulp van cellen van muizenballen en testosteron veranderden ze daarna in echte geslachtscellen.

De onderzoekers hopen nu ook bij mensen resultaten te kunnen boeken.

De vader van deze muisjes is steriel. Ze zijn geboren uit kunstmatige spermacellen.

© XIAO-YANG ZHAO, JIAHAO SHA & QI ZHOU

OPLOSSING 3: Onbeweeglijke spermacellen krijgen buitenboordmotor

Als spermacellen niet goed met hun staart slaan, komen ze niet bij de eileider van de vrouw.

Duitse onderzoekers willen dit probleem nu oplossen door de spermacellen een magnetische motor te geven.

© MEDINA-SÁNCHEZ & IFW DRESDEN

Met behulp van een magneetveld wordt een spiraal naar een spermacel gestuurd en schuift hij over de staart.

© MEDINA-SÁNCHEZ & IFW DRESDEN

Het magneetveld draait en schroeft de spiraal naar voren.

Doordat de kop van de spermacel te groot is om door de spiraal te passen, wordt de cel meegenomen.

© MEDINA-SÁNCHEZ & IFW DRESDEN

De spermacel wordt het eitje in gestuurd, waar de kop zich vastboort.

Het draaiende magneetveld wordt gekeerd, waardoor de spiraal zich terugtrekt en van de staart af schuift.

Zaadproductie gehalveerd

Uit een onderzoek uit 2017 blijkt dat jonge, westerse mannen nog maar de helft van het aantal zaadcellen produceren vergeleken met 45 jaar geleden. Van circa 7 procent van alle mannen is het sperma van zo’n lage kwaliteit dat ze niet op natuurlijke wijze kinderen kunnen verwekken.