Permafrost verbergt klimaatnachtmerrie

Als de permafrost smelt, komen er oude methaanvelden vrij in de atmosfeer, zo blijkt uit onderzoek. Dat kan de opwarming van de aarde nog meer versnellen dan tot nu toe aangenomen.

Permafrost is een aardlaag die constant kouder is dan 0 °C, zodat het grondwater bevroren is.

© Nasa

Grote delen van de aarde zijn bedekt met permafrost, dat wil zeggen grond en ijs die het hele jaar door bevroren zijn.

Op sommige plaatsen, zoals in Siberië en het Noordpoolgebied, zijn deze lagen soms 700 meter dik en zijn ze gedurende miljoenen jaren opgebouwd.

De permafrostlaag bevat biljoenen tonnen organisch materiaal: planten, bacteriën en diertjes zitten vast in het ijs en worden door de kou slechts langzaam in CO2 omgezet.

IJs kapselt methaan in

De permafrost bevat ook andere bronnen van CO2. De bevroren grond vormt een enorm deksel op oeroude bellen van broeikasgassen als methaan.

Methaan draagt naar schatting zeker 20 keer zo sterk bij aan het broeikaseffectals CO2.

Klimaatwetenschappers maken zich zorgen dat de methaanreserves vrijkomen als de permafrost smelt door de opwarming van de aarde.

Het is niet duidelijk hoeveel methaan er vrij kan komen, maar uit een nieuw onderzoeksproject blijkt dat het meer is dan eerder aangenomen.

Luchtmonsters bewijzen lekkage

Om het risico beter te kunnen inschatten hebben Duitse wetenschappers luchtmonstersgenomen in een permafrostgebied van 10.000 km2 groot in de Mackenzie-delta in het noorden van Canada.

De uitstoot van methaan blijkt 13 keer zo hoog te zijn in gebieden waar meer van de permafrost is weggesmolten en de bevroren laag dus dunner is.

Hoewel deze hotspots slechts 1% van het gebied beslaan, zijn ze verantwoordelijk voor 17% van de totale methaanuitstoot.

De lekkage kan dus veel omvangrijker zijn dan tot nu toe aangenomen en zal sterk toenemen met het opwarmen van de aarde en het smelten van de permafrost.

Uitzicht uit het raampje van het onderzoeksvliegtuig Polar 5 tijdens het nemen van luchtmonsters boven de Mackenzie-delta.

© T. Sachs, GFZ