Het is soms moeilijk te voorspellen wat de hogere temperaturen in de toekomst zullen betekenen voor het ijs op Antarctica. En nu is er nog een factor ontdekt die moet worden meegenomen in het totaalplaatje:
Een 460 kilometer lange rivier die onder de Antarctische ijskap stroomt en water verzamelt uit een gebied dat groter is dan Duitsland en Frankrijk samen.
De enorme rivier, langer dan de Theems in Engeland, is met radaronderzoek vanuit de lucht ontdekt door wetenschappers van het University College London.
Radarscans brachten een rivier van 460 kilometer onder de Antarctische ijskap aan het licht.
Ze vrezen dat de immense druk van de watermassa’s het smelten zal versnellen.
‘Het gebied waar het onderzoek is uitgevoerd, bevat genoeg ijs om de wereldwijde zeespiegel met 4,3 meter te laten stijgen. Hoeveel ijs er smelt en hoe snel, hangt ervan af hoe glad de bodem is. Het pas ontdekte riviersysteem kan een grote invloed hebben op dat proces,’ zegt hoogleraar Martin Siegert, een van de onderzoekers.
Rivieren versnellen proces
Dit is niet de eerste keer dat we rivieren onder Antarctica ontdekken. Maar de nieuwe ontdekking laat zien dat er daarbeneden complete watersystemen zijn, verbonden door enorme riviernetwerken – net alsof er geen duizenden meters ijs op ligt.
Water onder de ijskap kan op verschillende manieren ontstaan. Het kan komen van smeltwater aan het oppervlak dat naar beneden loopt via diepe scheuren, gletsjermolens. Of door wrijving of de natuurlijke geothermische warmte van de aarde, waardoor het ijs op de bodem zelf smelt.
Het onderzoek werd gedaan met kleine vliegtuigjes.
Het onderzoek wijst uit dat het afsmelten in het onderste deel van het Antarctische ijs zo snel gaat dat er grote rivieren kunnen ontstaan, die uiteindelijk het smeltproces kunnen versnellen doordat de gletsjerbodem minder stabiel wordt op het punt waar hij de zee ontmoet.
Onbekend terrein
De ontdekking was mogelijk dankzij radaronderzoek vanuit de lucht, dat een kijkje onder de ijskap gaf, en modellen van de bewegingen van de watermassa’s.
Het team richtte zich op een zeer ontoegankelijk en weinig onderzocht gebied van Antarctica dat grenst aan de Weddellzee en dat zowel ijs uit het oosten als uit het westen omvat.
Het feit dat zo’n groot systeem nu pas ontdekt wordt, is volgens de onderzoekers het bewijs hoeveel we nog niet weten over het continent.
‘We kunnen ernstig onderschatten hoe snel het ijs zal smelten als we geen rekening houden met deze riviersystemen,’ zegt onderzoeksleider Christine Dow in een persbericht.