Een team geologen van de University of British Columbia voerde een interessant experiment uit in de diamantmijn Gahcho Kué in de Canadese toendra.
Eerder dit jaar pompten ze een gas op dat lijkt op het uitlaatgas van een dieselmotor (10 procent CO2 en 90 procent stikstof), in een hoge berg van het vochtige, zandachtige mineraal dat een restproduct van de mijnbouw is.
Het experiment duurde 44 uur, en het afvalmineraal veranderde langzaam van kleur, van grijsgroen naar roestkleurig. Dat kwam doordat het ijzer in het mineraal oxideerde en het magnesium het CO2 bond tot de kalksoort magnesiumcarbonaat.
De Gahcho Kué-diamantmijn ligt iets ten zuiden van de poolcirkel in de uitgestrekte en afgelegen Northwest Territories van Canada. Het is een zogeheten dagbouwmijn, wat inhoudt dat er grote, open gaten in de grond worden gemaakt.
Het magnesiumcarbonaat bleek als een soort lijm te werken die het vochtige mineraalmengsel hard maakte, net zoals zand in zandsteen verandert.
Met andere woorden: door gas met CO2 in het afvalmineraal te pompen konden de onderzoekers CO2 opvangen en in vaste vorm binden, zodat het niet bijdraagt aan de opwarming van de aarde.
En dat is goed nieuws, want wereldwijd liggen er op allerlei plaatsen hoge bergen afvalmineraal die doen denken aan het grijsgroene slib uit Canada.
De onderzoekers pompen een gas dat op het uitlaatgas van diesel lijkt, in lange buizen met magnesiumhoudend mineraalslib. Hierdoor verandert het slib in hard gesteente en wordt het CO2 ingekapseld.
Mijnbouwafval van miljarden tonnen CO2 binden
Jaarlijks produceren de mijnbouw, cementfabrieken, de ijzer- en staalproductie en andere industrieën miljarden tonnen afvalmineralen. Een kleine 100 miljard ton ligt al opgeslagen.
Naar schatting kan de totale hoeveelheid afval elk jaar opnieuw tot 6 miljard ton CO2 uit de atmosfeer binden. Dat is een vijfde deel van de wereldwijde uitstoot, en het zou dus een enorme stap op weg naar de doelstellingen van het Akkoord van Parijs zijn.
In dat verdrag sprak het grootste deel van de landen in 2015 af om de wereldwijde temperatuurstijging in 2100 onder de 2 °C te houden. Daarvoor moet meer gebeuren dan alleen de CO2-uitstoot terugbrengen.
Het zal ook nodig zijn om zo’n 10 miljard ton CO2 per jaar uit de atmosfeer te halen met behulp van ‘negatieve emissietechnieken’, bijvoorbeeld door bossen aan te planten of CO2 rechtstreeks af te vangen bij de schoorstenen van fabrieken en in de bodem te pompen.
Bossen kunnen echter afbranden en ondergrondse opslag kan lekken. Maar mineralen op koolstofbasis als magnesiumcarbonaat zijn extreem stabiel, en het CO2 kan er dan ook moeilijk weer uit als het er eenmaal in opgesloten zit.