Solopgang

Is waterdamp een schadelijker broeikasgas dan CO2?

Ik las dat waterdamp net als CO2 een broeikasgas is en ook opwarming veroorzaakt. Maar welk van de twee gassen is het sterkst, en welk schaadt het klimaat het minst?

Waterdamp heeft veel meer invloed op de energie in de atmosfeer dan CO2. Zo vertegenwoordigt waterdamp circa 60 procent van het broeikaseffect, dat ervoor zorgt dat de gemiddelde temperatuur op aarde niet ruim onder nul is, maar 15 °C.

Het zou dus veel meer invloed op de temperatuur hebben om alle waterdamp te verwijderen dan al het CO2.

Anders dan CO2 veroorzaakt waterdamp echter niet zelf klimaatverandering. De hoeveelheid damp in de atmosfeer volgt de veranderingen die door andere factoren worden veroorzaakt.

CO2 verandert het klimaat

De temperatuur van de atmosfeer bepaalt namelijk hoeveel waterdamp deze kan bevatten.

Als we meer waterdamp zouden uitstoten in de atmosfeer, zou er gewoon meer neerslag vallen. En als we waterdamp aan de atmosfeer onttrokken, zou de verdamping van bijvoorbeeld het zeeoppervlak worden verhoogd en zou er een tijdlang minder neerslag vallen.

Meer CO2 verhoogt echter in zichzelf de temperatuur, en minder CO2 verlaagt die.

Wolken versterken opwarming

Het VN-klimaatrapport uit 2021 stelt dat waterdamp in de vorm van wolken de opwarming in de toekomst verhoogt.

Schadelijke waterdamp

Hoge wolken warmen op

Naarmate de aarde opwarmt, ontstaan er meer wolken hoog in de lucht. Dat beperkt de uitstraling van warmte naar de ruimte en verhoogt de terugstraling van warmte naar de aarde.

Vanddamp og co2
© Shutterstock & BiM

Minder bewolking creëert warmte

Laag in de atmosfeer ontstaan minder wolken. Hoe minder lage bewolking, hoe meer straling van de zon het aardoppervlak bereikt en wordt omgezet in warmte.

Vanddamp illustration
© Shutterstock & BiM

Druppels koelen af

De wolken zullen meer uit druppels en minder uit ijskristallen bestaan dan nu. De druppels reflecteren meer zon naar de ruimte en koelen zo de aarde af, wat de opwarming tegengaat.

CO2 is dus duidelijk het belangrijkste broeikasgas voor de opwarming van de aarde. Andere broeikasgassen als methaan en lachgas werken ook mee, en waterdamp versterkt het totaaleffect van de broeikasgassen.

De versterking is meegenomen in de berekening van de mate waarin elk broeikasgas het klimaat beïnvloedt. Dat wordt wel het aardopwarmingsvermogen genoemd.

Dus als de onderzoekers bijvoorbeeld het broeikaseffect van CO2 en de toekomstige opwarming berekenen, nemen ze automatisch ook de extra waterdamp mee die in de atmosfeer terechtkomt.

Daardoor is waterdamp onderdeel van alle klimaatberekeningen.

Ben je nieuwsgierig wat jouw CO2-voetafdruk is? Kom erachter met onze CO2-calculator!