Shutterstock

Help het klimaat een handje: Zie af van vliegen, vlees – en kinderen

Je weet dat je CO2-voetafdruk best omlaag kan. Maar je weet niet waar je moet beginnen. Gelukkig kan de wetenschap je met keiharde cijfers vertellen welke maatregelen het meest baten. Lees hier meer, en breng je STEM uit over vleesconsumptie.

In 2017 namen Kimberly Nicholas van de universiteit van Lund in Zweden en de geograaf Seth Wynes 148 onderzoeken door naar CO2-besparende veranderingen in je levensstijl, van hergebruik en wassen met koud water tot vleesvrije dagen. En hun conclusie is helder: veel van wat je vast al doet, maakt nauwelijks verschil.

Zo bespaart het sorteren en recyclen van afval slechts zo’n 0,2 ton CO2 per jaar. Dus als je het klimaat echt wilt helpen, moet je je gewoonten en levensstijl drastischer veranderen.

Geen vlees

Besparing per jaar: 0,8 ton CO2

Vee heeft in de grote klimaatboekhouding zijn eigen post. Anders dan natuurgebieden, en vooral bossen, halen akkers en begrazingsgebieden CO2 niet efficiënt uit de atmosfeer. Bij de verwerking en distributie van vlees, melk en eieren komt jaarlijks een vervoer van miljarden kilometers met vrachtwagen en trein kijken.

Alle herkauwers, dus koeien, geiten en schapen, stoten bovendien het agressieve broeikasgas methaan uit via hun maag- en darmlucht.

POLL: Nieuwe vleesprijs of niet?

*Duitse onderzoekers van de technische universiteit München hebben berekend dat vlees 146% duurder moet zijn dan nu, als de invloed op het klimaat wordt meegenomen in de prijs. Dat houdt in dat 500 gram rundvlees bijvoorbeeld niet meer 4 euro kost, maar € 9,85.

Als je vlees eet, belast je het klimaat dus extra met 0,8 ton CO2 per jaar ten opzichte van een veganist, die geen dierlijke producten eet.

Niet alleen vee stoot methaan uit. Dat doen ook veel wilde dieren, zoals giraffen, herten en wilde runderen. Maar de achteruitgang van de natuurlijke bestanden neutraliseert de uitstoot van het vee niet.

In de Amerikaanse landbouw zijn er bijvoorbeeld drie keer zo veel koeien als het aantal bizons dat op de prairie leefde voordat er mensen naar Noord-Amerika kwamen.

© Shutterstock

Beide benen op de grond

Besparing per jaar: 1,6 ton CO2

Passagiersvliegtuigen gebruiken kerosine op aardoliebasis en stoten CO2 uit. Nu we zo veel reizen is de uitstoot van de internationale luchtvaart de laatste 25 jaar verdubbeld, al zijn de vliegtuigen zelf zuiniger geworden.

Uit berekeningen blijkt dat je met elke lange vlucht waar je van afziet – zoals naar de VS en terug – de atmosfeer 1,6 ton CO2 bespaart.

De uitstoot van CO2 uit vliegtuigbrandstof is echter niet het enige effect op het klimaat van de luchtvaart. Ook de witte strepen van waterdamp en ijskristallen die hoogvliegende straalvliegtuigen achterlaten, hebben invloed.

De strepen kaatsen de warmte die de aarde naar de ruimte uitstraalt, terug en dragen zo bij aan de opwarming van de aarde.

Vliegtuigstrepen houden warmte vast

Hoogvliegende straalvliegtuigen vormen condensstrepen van damp en ijskristallen. Ze hebben meerdere effecten, maar per saldo vergroten ze de opwarming van de aarde.

Overdag kaatsen de condensstrepen zonlicht deels terug, wat iets verkoelt.

Dag en nacht kaatsen de strepen de warmteuitstraling terug naar de aarde.

Doe je auto weg

Besparing per jaar: 2,4 ton CO2

Een leven zonder auto kan de atmosfeer 2,4 ton CO2 per jaar besparen. Maar het hangt ervan af wat je doet in plaats van autorijden.

Als je fietst, is het effect de volle 2,4 ton, maar door het ov te nemen is de uitstoot 25 tot 75 procent lager.

Een elektrische auto die alleen op groene stroom rijdt, kan circa 50 procent van de CO2-uitstoot van auto's besparen. Maar 100 procent CO2-neutraal zal hij nooit worden.

Ook elektrische auto stoot veel CO2 uit

De productie van elektrische auto's en accu's stoot CO2 uit. En komt de stroom niet uit groene energiebronnen, dan is de elektrische auto bijna net zo belastend als de benzineauto.

Accuproductie

Productie, onderhoud enzovoort

Productie van stroom en benzine

Uitstoot van de motor

© Shutterstock

Neem één kind minder

Besparing per jaar: 58,6 ton CO2

De mens is duidelijk de grootste uitstoter van CO2 in de atmosfeer. Een kind dat opgroeit in Qatar zal bijvoorbeeld de komende 80 jaar in totaal 3000 ton CO2 produceren.

Als we in de westerse wereld een kind minder krijgen dan gepland, scheelt dat de wereld niet alleen een consument, maar ook generaties lang CO2-uitstoot als je die van je kinderen, kleinkinderen enzovoort meetelt.

De onderzoekers noemen het verschijnsel je 'ecologische voetafdruk', en uit berekeningen blijkt dat die in de VS overeenkomt met 5,7 keer de dosis broeikasgas die je als ouder zelf uitstoot.

In totaal levert de gemiddelde besparing door een kind minder te nemen, 58,6 ton CO2 per jaar op. Bij ons ligt het cijfer iets lager, omdat onze energiebronnen groener zijn. In 2017 stootte elke Nederlander bijvoorbeeld 10 ton CO2 uit.

Rijke wereld zit achter klimaatverandering

De inwoners van de rijke landen op aarde stoten verreweg de meeste broeikasgassen uit, maar naties in een snelle ontwikkeling, zoals China, hebben onderhand dezelfde CO2-uitstoot per inwoner per jaar.

VS

Een van de grootste CO2-uitstoters, maar het cijfer is wel 20% gedaald sinds de jaren 1990.

Scandinavië

In 2050 moeten we 95% minder CO2 uitstoten dan we in 1990 deden.

China

De jaarlijkse uitstoot van CO2 per persoon is de laatste 30 jaar 250% gestegen.

©