Volgens de onderzoekers zien we de gevolgen van de klimaatverandering al, zoals een sterke toename van overstromingen in Zuid-Amerika, Zuidoost-Azië en Europa, hittegolven en bosbranden in Australië en de VS en tornado’s en orkanen in Afrika en het westelijke Pacifisch gebied.
Als het zo doorgaat, wordt het moeilijk om het leven op aarde in stand te houden, waarschuwen de onderzoekers.
Klimaatcrisis vereist onmiddellijk actie
Op meerdere punten hebben we volgens de wetenschappers al een niveau bereikt waar niets meer aan te doen is. Zo stoot het Amazone-oerwoud nu netto CO2 uit vanwege de regelmatige bosbranden.
Bij de sombere voorspellingen is ervan uitgegaan dat de mens zich blijft gedragen zoals nu.
Maar volgens de onderzoekers is er nog tijd om het tij te keren – als we gebruikmaken van de nasleep van de coronapandemie om een collectieve gedragsverandering te bewerkstelligen.
Het rapport doet drie voorstellen om meteen te implementeren:
- Wereldwijde heffingen op CO2-uitstoot.
- Fossiele brandstoffen uitfaseren en vervolgens verbieden.
- Bossen en andere natuurgebieden die CO2 kunnen opnemen beschermen.
Bij enkele parameters – zoals de toepassing van zonne- en windenergie, die van 2018 tot 2021 met 57 procent groeide, en de markt voor plantaardig voedsel – gaan we de goede kant op, maar volgens de onderzoekers hangt het voortbestaan van de aarde af van een verbetering van het merendeel van de parameters.
Het rapport is gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift BioScience en is een update van een artikel uit 2019.
Temperatuurstijging moet afgeremd
Om de aarde nog een kans te gunnen, bevelen de onderzoekers aan dat de besluitvormers het probleem bij de wortel aanpakken en de uitbuiting van de aarde door de mens een halt toeroepen.
Als dat lukt, kunnen we de curve platdrukken en de wereldwijde temperatuurstijging onder de 2 °C houden – volgens eerdere internationale afspraken het minimum om een klimaatramp af te wenden.
Als de temperatuurstijging onder de 2 °C blijft, voorkomen we dat
- 54 procent van de land- en zeedieren uitsterft
- ruim 15 procent van de permafrost ontdooit, waarbij veel methaan en CO2 vrijkomen
- ca. 400 miljoen mensen te weinig drinkwater hebben.
34 landen gaven gehoor aan de oproep van de wetenschappers door de klimaatnoodtoestand uit te roepen, waaronder een groot deel van Europa, Nieuw-Zeeland, Japan en Canada.
De ware omvang van de noodsituatie is onlangs uiteengezet in het 4000 pagina’s tellende klimaatrapport van de klimaatwerkgroep van de VN, dat de temperatuurstijging tot 2100 in kaart brengt.
De afgelopen ruim 150 jaar is de temperatuur met ca. 1,09 °C gestegen, maar de stijging zal naar verwachting versnellen.
Volgens de onderzoekers koersen we de komende 20 jaar af op een stijging van 1,5 °C. Rond 2100 zal de stijging ca. 3 °C bedragen, tenzij we de aanbevelingen van de wetenschap opvolgen.