Hoe wordt het vrachtverkeer groen?

Op de weg rijden talloze vrachtwagens, die veel brandstof verbruiken. Waarom kunnen die niet gewoon op accu’s rijden?

© Shutterstock

Op het eerste gezicht lijken opgevoerde batterijen voor elektrische auto’s een gemakkelijke weg naar groene vrachtwagens. En fabrikanten als het Zweedse bedrijf Volvo zijn er dan ook mee bezig.

Maar terwijl de huidige accutechnologie prima geschikt is voor elektrische auto’s als een Tesla of VW ID.4, is dat voor zwaar verkeer als vliegtuigen, treinen, schepen en vrachtwagens nog maar de vraag.

Dat komt door de energiedichtheid: de energie in verhouding tot het gewicht van een brandstof, gemeten in megajoule (MJ) per kilo.

Zware batterijen hinderen vrachtwagens

Gewone benzine heeft een energiedichtheid van 46,4 MJ/kg, diesel 44,8 MJ/kg en een goede lithiumionaccu 0,72 MJ/kg.

Voor de hoeveelheid energie die overeenkomt met 100 kilo diesel is een batterij van 6 ton nodig – en dan heeft de vrachtwagen dus veel minder ruimte voor de lading.

100 kilo diesel komt overeen met ongeveer 120 liter. In de praktijk kan er vijf keer zoveel in de brandstoftank van grote vrachtwagens, wat overeenkomt met de capaciteit van een accu van 30 ton.

Vrachtwagens op rioolslib

Gelukkig wordt de batterijtechnologie steeds beter. Zo is de energiedichtheid van lithiumionbatterijen tussen 2008 en 2020 verachtvoudigd, en Chinese onderzoekers presenteerden in 2023 een Li-ion-prototype van 2,5 MJ/kg.

Elektrische vrachtwagens zijn dus zeer waarschijnlijk de toekomst.

Totdat batterijen goed genoeg zijn, hebben onderzoekers andere ideeën. Denemarken en Noorwegen zijn al een heel eind met een technologie die organisch afval, zoals rioolslib, omzet in groene ruwe olie.

Druk en hitte zetten slib om in olie

De techniek genaamd hydrothermal liquefaction kan afval of rioolslib omzetten in CO2-neutrale brandstoffen.

1. Rioolslib wordt verhit

Vochtig organisch materiaal, zoals rioolslib of voedselafval, wordt verhit tot 350 graden °C en enkele minuten blootgesteld aan 250 keer de druk aan het aardoppervlak. Water, gas en droge stof worden gescheiden.

2. Waterstof zuivert ruwe olie

De substantie wordt behandeld met waterstof, dat zich verbindt aan de overtollige zuurstof, stikstof en zwavel, die vervolgens worden afgescheiden. Het resultaat is een ruwe olie die bijna gelijk is aan aardolie.

3. Warmte sorteert brandstof

De ruwe olie wordt verhit en geeft bij verschillende temperaturen andere stoffen af. Bij 65 °C is dat benzine, bij 200 °C kerosine en bij 290 °C diesel en stookolie.

De olie wordt dan geraffineerd tot CO2-neutrale vrachtwagenbrandstof. CO2-neutrale diesel en benzine hebben als bijkomend voordeel dat de vrachtwagens niet gesloopt of ingrijpend verbouwd hoeven te worden. Ze kunnen gewoon blijven rijden, wat een extra klimaatvoordeel oplevert.