Mark Garlick/SPL

Zwart gat slokt een zon per dag op

Nieuwe metingen hebben het gulzigste zwarte gat van het heelal aan het licht gebracht. In verbazend korte tijd is het veel groter geworden dan theoretisch mogelijk zou moeten zijn.

Australische astronomen hebben het gulzigste zwart gat aller tijden ontdekt.

Ze hadden het al gespot in mei 2018, toen ze ultraviolette straling zagen ontsnappen aan de gassen die om het gat draaien, maar nu hebben de onderzoekers van de Australian National University ook de infrarode straling van de gassen bestudeerd.

Uit de resultaten blijkt dat het zwarte gat elke dag de hoeveelheid materie waaruit onze zon bestaat opslokt, en dat het zo’n 34 miljard keer de massa van de zon heeft.

De felste quasar

Het gat, J2157 genaamd, is tevens een quasar: een zwart gat met oplichtende gassen in het hart van een sterrenstelsel.

De straling van de gassen rond het zwarte gat is duizenden keren zo fel als het licht van alle sterren van het stelsel bij elkaar, waardoor deze quasar de felste is die ooit is ontdekt.

Het gulzigste zwarte gat van het heelal is het hart van een quasar. Uit de infrarode straling die de gassen rond het gat uitzenden, blijkt hoeveel materie het opslokt.

© P. Marenfeld/AURA/NSF/NOIRLab/International Gemini Observatory

Toch is het zelfs door de beste telescoop gezien niet meer dan een stipje. De quasar staat zo ver weg dat het licht miljarden jaren onderweg is geweest naar de aarde. Het werd uitgezonden toen het heelal slechts 1,2 miljard jaar oud was: nog geen 10 procent van de huidige ouderdom van 13,8 miljard jaar.

Theorieën moeten herzien

Dat betekent dat het zwarte gat het grootste is uit dat tijdperk in de geschiedenis van het heelal, en dat levert een probleem op. De theorieën over zwarte gaten stellen paal en perk aan de groeisnelheid, en er zouden geen zwarte gaten moeten kunnen bestaan van meer dan 20 miljard zonnemassa’s zo kort na het ontstaan van het heelal.

8000 – zo veel keer zwaarder dan het zwarte gat in het centrum van de Melkweg is dit zwarte gat.

Het zwarte gat van de quasar is veel groter en actiever dan het zwarte gat in het centrum van de Melkweg. Als het zwarte gat van de Melkweg even groot zou worden, zou het twee derde van de sterren in ons stelsel opslokken.