De quasar 3C 273 is waarschijnlijk het verste object dat je ooit met je eigen ogen kunt zien.
Zijn felle licht is meer dan 2,4 miljard jaar onderweg geweest – bijna een vijfde van de ouderdom van het heelal – voordat het op je netvlies viel.
Een quasar is geen ster of sterrenstelsel, maar een extreem hete, schijfvormige gaswolk die in een supermassief zwart gat wordt getrokken.
Een quasar bevindt zich in het midden van zijn stelsel, maar lang niet alle stelsels hebben er een.
Al zijn quasars vrij klein – niet veel groter dan ons zonnestelsel – ze behoren tot de felste objecten in het heelal. Ze overstralen zelfs het licht van het hele sterrenstelsel dat ze omringt.
De quasar 3C 273 straalt 100 keer zo fel als de hele Melkweg en twee biljoen keer zo fel als de zon. Vanwege de grote afstand tot de aarde heb je echter wel een telescoop nodig om hem te kunnen zien.
Het schijnsel van een quasar ontstaat doordat het zwarte gat voor wrijving zorgt tussen de atomen van de gaswolk. Naast het licht uit de gaswolk zendt de quasar ook een rechte lichtstraal en andere typen straling uit.
Hoe meer die straal in de richting van de aarde wijst, hoe beter wij de quasar kunnen waarnemen.
GA OP ONTDEKKING IN HET HEELAL met een abonnement op Wetenschap in Beeld
Zo doe je dat
- De quasar 3C 273 staat in het sterrenbeeld Maagd, dat je in mei in zuidelijke of zuidwestelijke richting kunt zien. In het begin van de maand staat het rond middernacht zo’n 35 graden boven de horizon, maar in de loop van mei komt het lager te staan.
- Om de quasar te kunnen zien, heb je een telescoop van ten minste 8 inch nodig, het liefst in combinatie met een computer die het object zelf kan opsporen. Als je de juiste instellingen te pakken hebt, kun je wisselen naar een lens die sterker vergroot, bijvoorbeeld 200 keer. Dan wordt de achtergrond donkerder en komen de zwakkere objecten duidelijker naar voren.
Zwart gat is enorme zaklamp
Een supermassief zwart gat trekt sommige deeltjes aan en slingert andere met de lichtsnelheid het heelal in. Het resultaat is een gigantische kosmische lichtshow.
Lees meer over de duistere geheimen van het heelal in Wetenschap in Beeld.
