Over de quasar
De quasar 3C 273 is een van de verste objecten die je met een amateurtelescoop zult kunnen zien.
Zijn krachtige licht heeft ruim 2,4 miljard lichtjaar afgelegd – bijna een vijfde van de ouderdom van het heelal – om jouw oog te bereiken.
Een quasar is geen sterrenstelsel of een ster, maar een extreem hete schijf van gas die alsmaar naar een supermassief zwart gat wordt getrokken.
Het verschijnsel vindt plaats midden in sterrenstelsels – maar lang niet in alle. Al zijn quasars vrij klein, veelal zo groot als ons zonnestelsel, ze behoren tot de meest lichtsterke objecten van het heelal.
INTERACTIEVE AFBEELDING – Zwart gat drijft enorme zaklamp aan:
Zwart gat schijnt met enorme zaklamp
Een supermassief zwart gat trekt sommige deeltjes aan en slingert andere de ruimte in met de lichtsnelheid. Het resultaat: een enorme kosmische lichtshow.
Gaswolk
Als de gasatomen naar het zwarte gat midden in de quasar getrokken worden, wrijven ze langs elkaar en staan ze energie in de vorm van warmte en licht af.
Zwart gat
Het zwarte gat zuigt niet alleen deeltjes aan, maar kan ze ook wegschieten met enorme snelheden. Daarmee ontstaan er stromen van krachtige straling.
Ze overstralen al het licht van het hele stelsel om zich heen. Zo straalt de quasar 3C 273 wel 100 keer zo fel als de hele Melkweg, en 2 biljoen keer zo fel als de zon. Vanwege de grote afstand tot de aarde heb je echter een telescoop nodig om hem te zien.
Het licht van de quasar ontstaat doordat het zwarte gat wrijving tussen de atomen in de gaswolk veroorzaakt.
Naast het licht van de gaswolk zendt de quasar ook een stroom fel licht en andere soorten straling uit. Hoe meer die stroom naar de aarde gericht is, des te beter we hem kunnen zien.
DE QUASAR BEKIJKEN
ZO DOE JE DAT
WAAR EN WANNEER?
De quasar 3C 273 bevindt zich in het sterrenbeeld Maagd. Je kunt hem op 23 april in zuidelijke richting zien, waarna de quasar aan het eind van de maand naar het westen trekt.
De quasar is verstopt tussen de ‘armen’ van Maagd en is te vinden op ongeveer 35 graden boven de horizon.
Door het maanlicht kan het lastig zijn om de quasar in het oog te krijgen. Ga daarom op 23 april rond middernacht naar buiten: met nieuwemaan heb je minder last van de maneschijn.
ZICHTBAARHEID?
Om de quasar te zien gebruik je een telescoop van minstens 8 inch – het liefst met een computer die het object zelf kan vinden. Begin met
een oculair dat 40 tot 50 keer vergroot.