ESO

Op dit moment: Zie de zon ’s nachts schijnen

Door een enorme gordel van stof kan de zon nu de hemel verlichten – in de nacht. Kijk mee naar dit mooie verschijnsel.

Op dit moment kun je ’s nachts het zonlicht zien als een diffuse, lichtgevende band die zich uitstrekt vanaf de horizon tot ver in de hemel.

Het fenomeen heet zodiakaal licht omdat het de zodiak volgt, ofwel de dierenriem. De dierenriem volgt op zijn beurt de ecliptica, het spoor waarin de schijf van het zonnestelsel onze nachthemel doorklieft.

Zonlicht scheert langs de aarde en valt op stofjes die het naar ons doorkaatsen. De gule pile angiver sollyset.

© Thomas Schou

Ruimtestof geeft een gloed

Zodiakaal licht is zonlicht dat weerkaatst wordt door een ijle wolk stofdeeltjes in de schijf van het zonnestelsel. Omdat het zonnestelsel bijna vlak is, zien we een smalle, lichtgevende band aan de nachthemel. Het licht is het felst in de richting van de zon, dus voor zonsopkomst in het oosten en na zonsondergang in het westen.

Weerkaatsing in de ochtend

Weerkaatsing in de avond

Het verschijnsel is in het donker te zien, maar in het najaar vooral vroeg in de ochtend, wanneer de hoek tussen de ecliptica en de horizon groot is.

In de lente is het andersom, want doordat de ecliptica ’s avonds loodrecht op de horizon staat, zie je het verschijnsel het beste in het westen als het net donker is geworden.

In de zomer is de hoek tussen de ecliptica en de horizon zowel ’s ochtends als ’s avonds klein, en de lucht is dan zo licht dat het zodiakaal licht niet te zien is.

Gids voor zodiakaal licht

Zodiakallys
© Jesper Grønne

Zo ga je te werk

Waar en wanneer?

Ga in de dagen rond 23 september anderhalf uur voor zonsondergang naar buiten. Je kunt het zodiakaal licht vanaf de oostelijke horizon tot halverwege de hemel zien stralen.

Hoe?

Zodiakaal licht is zwak, dus je moet een plek vinden zonder lichtvervuiling – bij voorkeur een kust of heuveltop met zicht op het oosten. Laat je ogen dan wennen aan de duisternis.

Foto’s kun je maken met een groothoeklens met een korte brandpuntsafstand, zoals een 14 mm-lens. Gebruik ook een statief, zodat je 10-30 seconden kunt belichten.