Sun and buffalos

Hoe is de zon ontstaan?

De zon is blijkbaar ontstaan uit gas en stof. Hoe zit dat precies?

De zon is op dezelfde manier gevormd als alle andere sterren, namelijk door de samentrekking van een grote wolk van gas en stof. De Melkweg zit vol met dergelijke wolken, waar vaak actieve sterrenvorming plaatsvindt. Aan de hand van onderzoek hiernaar kunnen we theorieën opstellen over het ontstaan van de zon, 4,6 miljard jaar terug.

Een gaswolk bestaat meestal uit circa 75% waterstof, 25% helium en een kleine hoeveelheid moleculen van onder meer water en CO2. Als de wolk dicht en koud genoeg is, dan trekt deze zich samen door de zwaartekracht. Zwaarte-energie wordt omgezet in warmte. Stijgt de temperatuur in de wolk, dan neemt de druk toe. Dat leidt tot een samenspel tussen de zwaartekracht, die de wolk bijeentrekt, en de gasdruk, die deze kracht afremt. Bij het samentrekken stijgen de druk en de temperatuur in het midden van de wolk.

Op een bepaald moment is de temperatuur er zo hoog dat waterstof wordt omgezet in helium. Nu stijgt de temperatuur er tot vele miljoenen graden. Ook de druk neemt zoveel toe dat de samentrekking stopt. Dan is de nieuwe ster geboren.

Normaal draait een gaswolk, waardoor hij op den duur op een schijf gaat lijken. De jonge ster ligt in het midden van de schijf, waaruit vaak nieuwe planeten ontstaan. Nu worden er weliswaar grote stukken van de schijf de ruimte in geblazen door de straling van de ster, maar vaak blijft er nog genoeg stof achter om er een planetenstelsel van te kunnen vormen. Dat was althans het geval bij het ontstaan van ons zonnestelsel.