Venus wordt wel ‘de evil twin’ (het boosaardige tweelingzusje) van de aarde genoemd, omdat het er een ware hel is vergeleken met onze planeet.
Qua grootte en massa lijken de twee planeten sterk op elkaar, maar aan het oppervlak van Venus is het ruim 400 °C, en de druk is gelijk aan die op een kilometer onder het aardoppervlak.
Het oppervlak van Venus telt veel vulkaankraters, maar tot nu toe was het onmogelijk te bepalen of daar actieve vulkanen bij zitten.
Door zeer actief vulkanisme stootte Venus ooit heel veel CO2 uit. Daardoor sloeg het broeikaseffect op hol en ontstond het vijandige milieu. Astronomen wisten tot nu toe echter niet zeker of er nog steeds actieve vulkanen zijn.
Nu heeft een onderzoeksteam van het Swiss Federal Institute of Technology in Zwitserland bewijs gevonden dat erop duidt dat het antwoord ‘ja’ is.
Ring laat zien dat vulkaan actief was
Het team onderzocht met behulp van computersimulaties hoe een vulkaankrater op Venus in de loop der tijd verandert.
Daaruit bleek dat een vulkaan die in de afgelopen miljoen jaar is uitgebarsten een speciaal kenmerk heeft: een verhoging rondom een ringvormige verdieping.
Model toont leven van vulkanen van begin tot einde
1. Jonge vulkaan barst uit
Een hevige uitbarsting van een jonge vulkaan veroorzaakt eerst een verhoogd plateau van lava uit de mantel van de planeet. De lava creëert een ‘wal’ van materiaal uit de buitenste laag, de korst.
2. Verdieping duidt op activiteit
Tot een miljoen jaar na de grote uitbarsting kan de vulkaan nog steeds actief zijn. In deze periode ontstaat de karakteristieke verdieping tussen de wal en het vloeibare lavaplateau.
3. Wind wist alle sporen uit
Naarmate de lavastroom afneemt, dooft de vulkaan. De verdieping aan de oppervlakte wordt door de wind in de dichte atmosfeer uitgewist en er blijft een platte ring over.
De onderzoekers gingen naar zulke ringen op zoek op de radarbeelden die NASA’s ruimtesonde Magellan tussen 1990 en 1994 maakte toen hij om Venus draaide.
Lava wist meteorietkraters uit
Destijds lieten de foto’s zien dat lavastromen in de loop der tijd het oppervlak van Venus hadden vernieuwd en bijvoorbeeld bijna alle sporen van meteorietinslagen hadden gewist. Dat gebeurde 300-600 miljoen jaar geleden voor het laatst, maar het proces duurt nog steeds voort, laat het nieuwe Zwitserse onderzoek zien.
Bij 37 vulkanen werden de ringen gevonden die erop duiden dat ze nog actief zijn.
Radarbeelden laten zien dat zeker 37 vulkanen op Venus een ringvormige structuur hebben (rode stippen), wat erop duidt dat ze nog actief zijn.
De ontdekking kan de vraag helpen beantwoorden waarom Venus zo’n vijandig milieu ontwikkelde, terwijl op aarde het leven juist gedijt.
Tweelingplaneten gingen eigen weg
De aarde en Venus werden met een vergelijkbare grootte en massa gevormd, maar terwijl de aarde een oase voor leven werd, kreeg Venus door een heftig broeikaseffect een vijandig klimaat.
Aarde
Diameter: 12.746 km
CO2 in atmosfeer: 0,038 procent
Temperatuur aan oppervlak: 14 °C
Druk aan oppervlak: 1013 hPa
Venus
Diameter: 12.104 km
CO2 in atmosfeer: 96 procent
Temperatuur aan oppervlak: 464 °C
Druk aan oppervlak: 92.000 hPa
