De planeet Saturnus
Saturnus is de tweede grote gasplaneet in het buitenste zonnestelsel. De planeet staat bekend om de fraaie ringen die eromheen liggen.
Saturnus is een gasplaneet en heeft dus geen vast oppervlak. Hij bestaat voornamelijk uit waterstof en helium, maar heeft mogelijk een kern van ijzer, nikkel en verschillende gesteenten. De gelige kleur wordt veroorzaakt door ammoniakkristallen in de bovenste atmosfeer.
Op Saturnus waaien winden met snelheden tot 1800 km/h. Dat is sneller dan op Jupiter, maar niet zo snel als op Neptunus.
De ringen van Saturnus
Om Saturnus heen liggen fraaie ringen, die uit ijsklompjes, steentjes en stofdeeltjes bestaan. Er zijn negen hele en drie onderbroken ringen die niet helemaal rond de planeet lopen.
Het is niet bekend hoe deze ringen ontstaan zijn, maar het lijkt erop dat ze korte tijd na de vorming van Saturnus ontstaan zijn.
De planeet Saturnus
Hoeveel manen heeft Saturnus?
Saturnus heeft 62 manen waarvan we de baan kennen. De manen van Saturnus verschillen heel erg in vorm en grootte.
De grootste maan is Titan, die groter is dan de planeet Mercurius. De kleinste maan van Saturnus heeft echter maar een doorsnede van zes kilometer.
Lees meer over de andere planeten in het [zonnestelsel]((https://wibnet.nl/heelal/zonnestelsel) {"target":"_blank","rel":"follow"})
Sonde vindt water op maan van Saturnus
In 1980 en 1981 vlogen de twee Voyager-sondes langs Saturus. Ze maakten foto's van de ringen, de planeet zelf en zijn grootste maan Titan. In 2004 kwam de sonde Cassini in een baan om de planeet. De Cassini ontdekte onder meer een nieuwe ring om Saturnus.
Daarnaast ontdekte de sonde dat er vloeibaar water onder het ijs van de Saturnusmaan Enceladus zit. Dit betekent dat het niet uitgesloten is dat er leven voorkomt op Enceladus.
De Cassini-sonde in een baan om Saturnus
Titan – de megamaan
De beste plek in ons zonnestelsel om naar leven te zoeken is Titan. Hij heeft een dikke atmosfeer en bevat zuurstof, stikstof en water. Dat zijn belangrijke ingrediënten voor het leven op aarde.
In 2005 stuurde Cassini een kleine ruimtesonde, de Huygens, naar Titan. Eerder al had Cassini beelden van bergen en meren van vloeibare koolwaterstof op het oppervlak van Titan naar de aarde gestuurd. Tijdens zijn vlucht onderzocht Huygens de atmosfeer en maakte hij foto's van het oppervlak.
Titan is de grootste maan van Saturnus. Deze maan is groter dan Mercurius en het is de op één na grootste maan in ons zonnestelsel.
Leven op Titan
De omstandigheden die de ruimtesonde Huygens heeft gemeten zijn absoluut niet geschikt voor lipiden (de moleculen die celmembranen vormen). Daarom waren de onderzoekers eerder van mening dat er geen leven op TItan kan zijn.
Maar met behulp van nieuwe metingen van ALMA (Atacama Large Millimeter/submillimeter Array) in Chili heeft NASA nu vastgesteld dat de atmosfeer van Titan grote hoeveelheden van het molecuul vinylcyanide bevat.
Dit molecuul vind je niet op aarde, maar het kan ondanks de zware omstandigheden op Titan celmembranen vormen.
Het kan in theorie ontstaan en functioneren in methaan, zoals het leven op aarde ooit in water is begonnen.
In 2015 maakten onderzoekers een computermodel van een kunstmatige cel, een azotosoom, met celmembranen van vinylcyanide. In principe kunnen er dus cellen worden gevormd op Titan, al lijken die niet op de cellen op aarde. Het zou een andere vorm van leven zijn.
Of er nu leven op Titan is of niet, het inzicht in de chemie van de maan levert de onderzoekers een beter begrip op van de manier waarop leven ontstaat en van de mogelijkheden om elders in het heelal andere soorten leven te vinden.