Een planetoïde draait rond de zon in dezelfde baan als de aarde, zeggen onderzoekers in een nieuw rapport.
De planetoïde bevindt zich op een speciale plaats, waar de zwaartekracht van de zon die van de aarde in evenwicht houdt, zodat geen van beide hemellichamen het kleinere object aantrekt.
Onze nieuwe buur kan een belangrijke halte voor verdere ruimtereizen worden en ons meer vertellen over de oorsprong van ons zonnestelsel.
Buurman blijft millennia lang hangen
De planetoïde is een zogeheten trojaan: een object dat de baan van een groter hemellichaam rond de zon deelt.
Dit type planetoïde werd voor het eerst waargenomen bij Jupiter, die hele clusters trojaanse planetoïden in zijn baan heeft. De eerste planetoïden van dit type werden genoemd naar figuren uit de Trojaanse oorlog, en daarna kreeg het type zelf die naam.
De nieuwe trojaan, 2020 XL5 genoemd, is bijna 1,2 kilometer in doorsnee en bestaat waarschijnlijk uit koolstof, schrijven de Spaanse onderzoekers in het rapport.
XL5 is pas de tweede aardse trojaan die astronomen hebben gevonden. In 2010 werd de eerste, 2010 TK7, ontdekt na tientallen jaren zoeken – want ze wisten wel van het bestaan van trojaanse planetoïden. Jupiter heeft er meer dan 11.000, Neptunus heeft er 32, Mars negen en Uranus een enkele.
Volgens de astronomen zijn er in de baan van de aarde ook nog meer verborgen. En die zullen makkelijker te vinden zijn, want de sterrenkijkers kunnen nu de gegevens van XL5 gebruiken als leidraad.
We moeten ook meer kennis over onze nieuwe buur kunnen vergaren, want volgens berekeningen zal hij de komende 4000 jaar in dezelfde baan als de aarde blijven hangen.
Dode hoek beschermt de planetoïde
Onze nieuwe buurman werd ontdekt in december 2020, maar nu pas zijn wetenschappers er zeker van dat XL5 echt een aardse trojaan is.
Lagrangepunten
Tussen twee hemellichamen waarbij de kleinere om de grotere draait, zitten vijf punten waar de gravitatiekrachten tussen de twee elkaar in toom houden.
Op deze vijf punten kunnen kleinere voorwerpen zich handhaven omdat de grotere ze niet naar zich toe trekken – dan zou een botsing onvermijdelijk zijn.
Onze nieuwe trojaanse planetoïde 2020 XL5 staat in L4, vóór de aarde in onze gedeelde baan rond de zon.
Er zijn ook vijf lagrangepunten tussen de aarde en de maan.
Juist omdat de planetoïde in dezelfde baan om de zon draait als wij, is hij moeilijk waar te nemen. Alleen onder een zeer scherpe hoek is XL5 zichtbaar – meestal bij schemering, als er weinig licht is voor goede foto’s.
Hoewel een planetoïde ter grootte van XL5 Tokio met de grond gelijk zou maken als hij de stad zou raken, hoeven we niet bang te zijn voor onze nieuwe buurman.
Trojanen bevinden zich op speciale punten in de baan van grotere hemellichamen, waarbij de zwaartekracht van de zon de aantrekkingskracht van de naaste buur van de planetoïde compenseert.
De aarde en de zon trekken even hard aan XL5 omdat hij op een lagrangepunt ligt, dus de trojaan blijft waar hij is.
Planetoïde kan onze bondgenoot worden
Deskundigen hopen dat XL5 een bondgenoot kan worden bij toekomstig ruimteonderzoek.
Als de planetoïde zich zo dicht mogelijk bij de aarde bevindt, is hij nog steeds 11 miljoen kilometer van ons verwijderd – circa 30 keer zo ver weg als de maan.
Vanaf dit observatorium boven op de Mauna Kea in Hawaï werd 2020 XL5 voor het eerst waargenomen.
Toch denken deskundigen dat een bezoek aan de nieuwe buur goedkoper wordt dan een bezoek aan de maan. We kunnen hem gebruiken als tussenstop op langere ruimtemissies en er mogelijk grondstoffen uit winnen.
Volgens de onderzoekers achter het rapport kunnen verdere studies van XL5 ook uitwijzen hoe trojanen worden ingevangen door lagrangepunten, en misschien ook waar ze vandaan komen.
Hopelijk kunnen studies als deze ons helpen begrijpen hoe zonnestelsels, planeten, manen en andere hemellichamen ontstaan.