I. Saviane/ESO
ESO-telescoop TBT2 in Chili

Nieuwe telescoop spot onverwacht planetoïdenbezoek

De aarde heeft een nieuwe waakhond. Een telescoop in Chili moet de hemel afspeuren naar objecten die met grote snelheid het zonnestelsel doorkruisen, om een planetoïdeninslag te voorkomen.

In de Chileense woestijn heeft een nieuwe telescoop zojuist het eerste licht uit het heelal binnengelaten.

De Test-Bed Telescope 2 of TBT2 op het La Silla-observatorium moet voorkomen dat gevaarlijke planetoïden ons ooit nog verrassen.

Met zijn spiegel op de hemel gericht gaat hij objecten detecteren die recht op ons afkomen.

Planetoïdenjager moet rampen voorkomen

Op 15 februari 2013 werd de lucht boven Tsjeljabinsk in Zuid-Rusland even fel verlicht, toen een explosie een schokgolf veroorzaakte waardoor de ramen van ten minste 2700 gebouwen sneuvelden.

Boven de miljoenenstad ontplofte een meteoroïde met een diameter van 20 meter en een snelheid van ruim 60.000 km/h. De explosie had een kracht van 33 keer de atoombom op Hiroshima.

Video: Kijk hoe een meteoroïde de lucht boven Tsjeljabinsk verlicht

Astronomen hadden de aardscheerder – een planetoïde die binnen 45 miljoen kilometer van de baan van de aarde passeert – niet ontdekt.

Er zijn ruim 20.000 aardscheerders bekend, maar mogelijk telt het zonnestelsel er nog honderdduizenden, die we vanwege hun grootte, snelheid of baan ten opzichte van de aarde nog niet hebben gespot.

Met TBT willen de ruimtevaartorganisaties ESO en ESA objecten zoals dat bij Tsjeljabinsk op tijd ontdekken, om te voorkomen dat er gewonden vallen.

De telescoop heeft een spiegel van 56 centimeter en vangt zichtbaar licht op. De telescoop zelf is niet baanbrekend, maar de software moet aantonen hoe een volledig autonoom netwerk van telescopen razendsnelle hemellichamen het beste kan waarnemen en de dreiging kan inschatten.

De software plant de observaties zelf en het systeem rapporteert de posities en andere informatie over de ontdekte objecten. Astronomen kunnen dan de nodige vervolgwaarnemingen plannen.

TBT2 werkt samen met zijn identieke tegenhanger op het noordelijk halfrond, TBT1.

Bekijk een illustratie van de telescopen op planetoïdenjacht

Nachtwacht slaat alarm

De tweelingtelescoop is de eerste grote stap op weg naar een mondiaal bewakingssysteem, Flyeye.

ESA's Flyeye-telescoop zoekt naar planetoïden

Licht wordt naar kleine spiegels in de Flyeye-telescopen geleid. Zo ontstaat een breed blikveld.

© ESA/A. Baker

Dit systeem bestaat uit een netwerk van vier telescopen over de hele wereld, dat vanaf 2030 drie weken voordat kleine, snelle planetoïden van 40 meter doorsnee de aarde naderen, alarm kan slaan.

Het volautomatische netwerk scant elke nacht de hemel op mogelijke bedreigingen, op basis van het pionierswerk van TBT2.