NASA/Johns Hopkins APL
Illustratie van DART‘s botsing met Dimorphos

LIVE: Zelfmoordsonde koerst af op frontale botsing met planetoïde

Kijk live mee hoe NASA de ruimtesonde DART op pad stuurt – het proefkonijn voor bescherming tegen planetoïden die de aarde dreigen te raken.

De ruimtesonde Double Asteroid Redirection Test, DART, vertrekt bijna voor een frontale botsing met een planetoïde die om de zon draait.

DART’s zelfmoordmissie moet laten zien of de huidige technologie in staat is om planetoïden die de aarde bedreigen af te buigen.

Via een live videolink geeft NASA je de mogelijkheid om de lancering – van zeer dichtbij – te volgen. Als alles volgens plan gaat, vindt die plaats op 24 november om 7.20 uur Nederlandse tijd.

VIDEO: Volg DART’s afscheid van de aarde hier

DART moet planetoïde bekogelen

DART is net zo groot als een kleine auto en wordt vervoerd door een SpaceX Falcon 9-raket. De ruimtesonde verlaat de baan van de aarde en gaat richting de binaire planetoïde Didymos.

De ruimtesonde zal in oktober 2022 de planetoïde en haar kleinere planetoïdemaan Dimorphos bereiken.

De sonde wordt versterkt door het instrument DRACO, een optische camera die ontwikkeld is om afbeeldingen te maken van de twee planetoïden en om DART zonder commando’s te sturen.

Na een systeemcheck verandert DART van koers en start de kamikazemissie.

1. DART gaat recht op het doel af

DART scheert langs de planetoïde 2001 CB21 voor een systeemcheck en zet dan koers naar Dimorphos. Op 38.000 kilometer afstand neemt het automatische navigatiesysteem het over, dat DART in de baan van Dimorphos brengt.

2. Botsing veroorzaakt grote krater

DART botst met ruim 21.000 km/h op Dimorphos. De botsing slaat een meters brede krater en laat een kolossale stofwolk de ruimte in gaan. Die is duidelijk zichtbaar door telescopen, waardoor we kunnen bepalen of het doel geraakt is.

JHUAPL/NASA

3. Telescopen registreren koersverandering

Een netwerk van telescopen volgt de planetoïden na de botsing. Doordat ze om elkaar heen draaien, kan het langdurige effect worden gemeten – zelfs als de snelheid van Dimorphos na de inslag met slechts 0,014 km/h verandert.

JHUAPL/NASA

Circa tien dagen voor de botsing laat DART een kleine satelliet, LICIACube, los die foto’s en informatie naar de aarde moet sturen.

Planetaire schilden moeten ons beschermen tegen rampen

De kinetische energie van DART, die dankzij een geavanceerde ionenmotor op Dimorphos zal botsen met een snelheid van 6,6 km/h, moet de omlooptijd van de maan met een paar minuten verkorten. Telescopen op aarde zien dan dat verschil.

Diagram van DART’s botsing

Door de verminderde snelheid komt de maan in een baan die dichter bij Didymos ligt, en daarmee beïnvloedt ze de snelheid en baan van de grotere planetoïde.

© NASA/Johns Hopkins APL

In 2024 wordt de ESA-sonde Hera gelanceerd om de schade van DART op het Didymos-systeem gedetailleerd te bestuderen.

Na die twee missies weten we of sondes gebruikt kunnen worden om planetoïden van koers te laten veranderen.

Didymos en Dimorphos passeren de aarde in 2123 op een afstand van 5,9 miljoen kilometer, en zijn daarom geen bedreiging voor de aarde. Er draaien ruim 22.000 planetoïden om de zon in banen die ze gevaarlijk dicht bij ons brengen.

Gevaarlijke planetoïden

De aarde is omgeven met 22.000 potentieel gevaarlijke planetoïden, die een stad of zelfs een hele beschaving kunnen wegvagen.

© JPL-Caltech/NASA

Al in 2022 passeert ons een planetoïde die op de lijst staat van gevaarlijke hemellichamen op ramkoers.

Er zijn geen planetoïden bekend met een diameter van meer dan 140 meter die ons de komende 100 jaar passeren. Maar waarschijnlijk is pas slechts 40 procent van de planetoïden van die grootte ontdekt.

Als DART’s missie succesvol blijkt, zijn astronomen weer een stap dichter bij een verdedigingsmiddel om de aarde veilig te houden.