Heelal
Zonnestelsel
Planetoïden

Astronomen waarschuwen: sommige planetoïden komen vanuit dode hoek

Uit data over een planetoïde die opeens heel dichtbij kwam, blijkt dat grote ruimtestenen over 100 jaar weer de aarde passeren.

Gepubliceerd op 31.07.22
Door Mads Elkær

Toen de planetoïde ‘2019 OK’, ter grootte van een voetbalveld, drie jaar geleden in juli vlak langs de aarde kwam, werd ze pas een dag voordat ze met 88.500 kilometer per uur passeerde ontdekt.

De planetoïde kwam vrijwel uit het niets, vanuit een dode hoek achter de zon, omdat telescopen op aarde vanwege het scherpe zonlicht moeite hebben om overdag objecten te detecteren die zich in de baan van onze planeet om de zon bevinden.

Door de late waarschuwing hadden astronomen van het Arecibo Observatorium in Puerto Rico maar 30 minuten om radargegevens over de planetoïde te verzamelen, en deze data zijn onlangs gepubliceerd op onderzoekssite IOPscience.

Het doel van de publicatie is het vergroten van de aandacht voor de ruimte, zodat we onder meer met radargegevens andere reuzenstenen, die in een fractie van een seconde hele steden en veel mensen kunnen vernietigen, kunnen ontdekken en afslaan.

Komt weer langs de aarde

Uit radargegevens van het Puerto Ricaanse observatorium blijkt dat de planetoïde een diameter tussen de 70 en 130 meter heeft en op krap 72.000 kilometer de aarde passeerde.

Dat is een vijfde van de afstand tot de maan, en dichter bij de aarde dan welk ander groot hemellichaam recentelijk is geweest.

Onderzoekers hebben op basis van de radargegevens ook de route van 2019 OK in kaart gebracht voor de komende 100 jaar. Op 26 juli 2116 passeert ze onze planeet opnieuw, dan op een geruststellendere afstand van 4,5 miljoen kilometer, 12 keer de afstand tot de maan.

Met de radargegevens van het Arecibo Observatorium in Puerto Rico hebben astronomen de planetoïde gecategoriseerd als potentieel C-klasse, wat overeenkomt met 75 procent van de andere koolstofhoudende planetoïden in ons zonnestelsel, en ze bestaat vermoedelijk uit klei en silicaatgesteente.

30.000 planetoïden rond de aarde

Volgens het Center for Near-Earth Object Studies (CNEOS) van NASA zijn er nu zo’n 30.000 planetoïden die zich binnen een kleine 200 miljoen kilometer van de aarde bevinden – 1,3 keer de afstand tot de zon.

Circa 10.000 zijn meer dan 140 meter lang en kunnen veel schade aanrichten als ze onze planeet raken.

Een planetoïde als 2019 OK heeft ongeveer hetzelfde effect als 30 stuks van de atoombom die aan het einde van de Tweede Wereldoorlog op Hiroshima werd gegooid en toen ruim de helft van de 250.000 inwoners van de stad verwondde of doodde.

Lees ook:

Maar het is onwaarschijnlijk dat een planetoïde een stad treft, want steden vormen minder dan een half procent van het landoppervlak van de aarde.

Er zijn bijna 1000 ruimtestenen van ruim een kilometer lang relatief dicht bij de aarde waargenomen. Een planetoïde van circa 10 kilometer lang zorgde er 66 miljoen jaar geleden voor dat de dinosaurussen uitstierven, het dierenleven op aarde veranderde en dat er goede condities voor de mens ontstonden.

Actuele metingen laten niets dreigends uit de ruimte zien en vorige zomer kreeg NASA groen licht voor een infraroodtelescoop die ook bij daglicht planetoïden en kometen op 50 miljoen kilometer waarneemt.