Martin Fredholm

Wat is dit? Lezer ziet een vuurbol in de lucht

Bij München zagen we iets geweldigs in de lucht, dat we filmden met onze mobiel. Is het een meteoor die door de atmosfeer breekt?

Helaas is de vuurbol in de video geen meteoor of ruimtepuin. Het is bijna zeker een straalvliegtuig dat zonlicht weerkaatst en een spoor van waterdamp achterlaat.

Echte vuurbollen of boliden zien er anders uit. Het verschijnsel doet zich voor wanneer grote brokken steen, ijs of metaal verbranden terwijl ze met duizenden kilometers per uur door de atmosfeer denderen.

Daarom bestaan ze zelden zo lang als het lichtgevende voorwerp in de video.

Als er een meteoor was gefilmd, zou de vuurbol vooraan veel groter zijn dan bij de staart. Een vuurbol varieert ook meestal in felheid, doordat de klomp steen, metaal of ijs niet perfect rond is en daarom door de atmosfeer tuimelt terwijl hij uiteenvalt.

Het voorwerp lijkt meer op een snelle straaljager, waarschijnlijk een militair jachtvliegtuig, dat de ondergaande zon weerkaatst en daardoor op een vuurbol lijkt. Zoiets kun je makkelijk 24 seconden lang filmen. Een echte vuurbol uit de ruimte is vaak maar 2 tot 10 seconden te zien.

Het condensspoor bestaat uit twee strepen van een straalvliegtuig met twee motoren. De Duitse luchtmacht werkt met twee gevechtsvliegtuigen, de Eurofighter Typhoon en de Panavia Tornado. Beide modellen hebben twee motoren, dus het is moeilijk te zeggen om welk toestel het gaat.

Vuurbollen komen één of twee keer per dag ergens op aarde voor – het zijn meteoren die minstens zo groot zijn als een vuist en tot 10 seconden lang feller schijnen dan de volle maan.

Veel vaker zie je vallende sterren, die de aarde honderden keren per etmaal treffen.

Deeltjes zo klein als een zandkorrel kunnen al vallende sterren maken, die snel opbranden en hoog aan de hemel een heldere streep achterlaten. Ze komen vooral voor tijdens jaarlijkse meteorenzwermen als de Leoniden en Perseïden.

Echte vuurbollen moeten gemeld worden

De laatste keer dat er een grote meteoor door de atmosfeer vloog was op 15 februari 2013. Een steen van circa 12 ton ontplofte boven de Russische stad Tsjeljabinsk. Bijna 1500 mensen raakten gewond, onder meer door versplinterde ramen.

Als je een vuurbol ziet, meld dat dan op www.fireball.imo.net. De American Meteor Society registreert alle vuurbolmeldingen en zet de richting en de duur in een model om te bepalen waar de meteoriet waarschijnlijk gaat inslaan.

Heb je een wetenschappelijke vraag of een foto waar je iets over wilt weten, stuur hem dan naar www.wibnet.nl/qa.