Shutterstock
Vallende sterren van de Geminiden

Geminiden 2023: grootste sterrenregen van het jaar

In de nacht van 13 op 14 december 2023 kun je overal aan de hemel vallende sterren zien als de krachtigste meteorenzwerm van het jaar langskomt: de Geminiden.

Geminiden 2023

Als de Geminiden in de decembernacht langskomen, kunnen er wel 150 vallende sterren per uur te zien zijn.

De Geminiden zijn heel anders dan andere meteorenzwermen, zoals de Orioniden en de Perseïden. De Geminiden worden namelijk elk jaar krachtiger.

Meteoren worden meestal veroorzaakt door stof uit komeetstaarten, maar de Geminiden komen van een 5 kilometer grote komeet of planetoïde, 3200 Phaethon, zonder lange staart van stof en ijs achter zich.

Onderzoekers weten niet waarom deze voor vallende sterren zorgt, maar het zou kunnen dat hij in zijn baan zo dicht bij de zon komt dat hij uitdroogt, barsten vertoont en stofdeeltjes afgeeft.

Een andere theorie is dat de stofdeeltjes van een botsing tussen 3200 Phaethon en een planetoïde komen. En een derde theorie stelt dat 3200 Phaethon ijs bevat dat bij de verdamping ervan voor geisers zorgt die de stofdeeltjes afstoten.

3200 Phaethon - Planetoïde

De stofdeeltjes worden misschien afgegeven doordat de zon 3200 Phaethon opwarmt.

© NASA/JPL-Caltech/IPAC

De deeltjes worden in ieder geval in de baan van de aarde getrokken door Jupiters enorme zwaartekracht.

Dat betekent dat er elk jaar meer deeltjes, en dus vallende sterren, bijkomen – en dat maakt de Geminiden de grootste meteorenregen van het jaar.

Het sterrenbeeld tweelingen

De Geminiden ontspringen uit het sterrenbeeld tweelingen.

© Shutterstock

Wanneer zijn de Geminiden in Nederland te zien?

Je kunt de Geminiden van 4 december tot 17 december 2023 bekijken.

De krachtige meteorenregen is het actiefst in de nacht van 13 op 14 december 2023.

Maanlicht beïnvloedt de Geminiden

De Geminiden zijn het best te zien als de maan zwak schijnt, want anders zijn de vele lichtgevende vallende sterren maar moeilijk te zien.

Als de Geminiden dit jaar langskomen, is het halvemaan. Dat is prima, maar nieuwemaan was nog beter geweest. Als het helder weer is, kun je talloze vallende sterren zien – zeker als je de stad uit gaat.

Op donkere plekken in de natuur kun je de vallende sterren het beste bekijken – ver weg van de stedelijke lichtvervuiling.

VIDEO: Bekijk hoe de Geminiden door de hemel razen

De opnamen komen van Topaz Lake op de grens tussen Californië en Nevada.

Zo bekijk je de Geminiden in 2023

Wetenschap in Beeld begeleidt je naar de beste waarneming van de meteorenzwerm Geminiden in Nederland.

  • Wanneer: Voor de beste beleving moet je in de nacht van 13 op 14 december om 2.00 uur ’s nachts naar buiten gaan.
  • Waar: Ze ontspringen aan een punt op circa 65 graden hoogte boven de horizon op het zuiden. Je kunt de vele mooie vallende sterren overal aan de hemel zien. In het punt waar de vallende sterren vandaan komen laaien ze op en doven ze weer, maar de overige gaan alle kanten op.
  • Fotograferen: Zet je camera op een statief en laat je intervaltimer zo veel foto’s maken als de batterij en de RAM toelaten. Op de foto’s zullen de Geminiden te zien zijn als lichtstrepen.

Nog meer meteorenregens in 2023

De Geminiden zijn pas in december te zien, maar toch is het niet de laatste meteorenregen in 2023.

Van 17 tot 26 december kun je de meteorenzwerm Ursiden bekijken.

De Ursiden zijn wel wat kleiner dan de Geminiden, maar kunnen nog steeds zorgen voor 10 vallende sterren per uur. Zo wordt kerst net iets magischer.

Hou je van vallende sterren? Gebruik onze vallendesterrenkalender en lees alles over meteorenregens.