Ondergronds meer op Mars kan leven bevatten

Met behulp van radarmetingen hebben astronomen het oude idee van leven op de rode planeet nieuw leven ingeblazen. 1,5 kilometer onder de ijskap van de zuidpool van Mars hebben ze een meer ontdekt dat waarschijnlijk vloeibaar water bevat.

Al sinds de mensheid weet dat Mars bestaat, is het de vraag of er leven is op Mars. En nu komt een antwoord met rasse schreden dichterbij.

In 2015 ontdekten astronomen sporen van vloeibaar water op het oppervlak van de planeet, en eerder dit jaar werden er organische moleculen aangetroffen die mogelijk resten van uitgestorven leven zijn.

Nu heeft een team wetenschappers een nieuwe ontdekking gepubliceerd, die het idee van leven op de rode planeet nieuw leven inblaast: 1,5 kilometer onder de zuidpool van Mars vonden ze aanwijzingen voor een 20 kilometer breed meer met vloeibaar water.

Radar bracht meer aan het licht

Deze sensationele vondst werd gedaan door ESA’s sondeMars Express, die onder meer is voorzien van radar. Gegevens van deze radar brachten het meer aan het licht.

Astronomen van het Italiaanse Istituto Nazionale di Astrofisica (INAF) stuurden 29 radarpulsen op het gebied af. Die werden bijna op dezelfde manier weerkaatst als bij de ondergrondse meren in Groenland en Antarctica.

Daarin zien de Italiaanse wetenschappers een bewijs dat het Marsmeer uit vloeibaar water bestaat.

Water op Mars

De radarsignalen die de sonde opving. Het water is met blauw aangegeven.

© ESA/INAF/Davide Coero Bora

Water is extreem zout

Er bestaan nog wel vragen rond de ontdekking. Zo denken de astronomen dat de temperatuur in het betreffende gebied -68 °C bedraagt.

Vergelijkbare ondergrondse meren op aarde kunnen bij een temperatuur van -60 °C nog steeds vloeibaar water bevatten. Dat komt door de enorme druk van de ijskap, die ervoor zorgt dat het vriespunt van water daalt.

De aardse meren bestaan uit zoet water, maar omdat de temperatuur in het Marsmeer lager ligt, vermoeden de wetenschappers dat het water zeer zout is.

Zout brengt het vriespunt van water omlaag, en Mars is rijk aan zouten, waaronder magnesium-, kalk- en natriumzouten.

Meer bevat mogelijk leven

Op aarde hebben geologen regelmatig boringen uitgevoerd naar ondergrondse meren op enkele kilometers diepte. En telkens troffen ze er – tot hun verbazing – leven aan.

De astronomen die de ontdekking deden denken dan ook dat het Marsmeer mogelijk leven bevat. Het is afgeschermd van het vijandige milieu en het stralingsbombardement aan het oppervlak.

Het extreem hoge zoutgehalte hoeft ook geen beletsel te zijn voor het bestaan van leven, maar vermoedelijk houdt het wel in dat er alleen micro-organismen in het meer kunnen leven.

Zo komen er in verzadigd zout water – water met het maximale zoutgehalte van 36 procent – op aarde zogeheten halobacteriën voor.

Dergelijke bacteriën kunnen waarschijnlijk in het Marsmeer gedijen.

Nieuwe rover gaat in de bodem boren

De astronomen willen nu meer radarpulsen op het gebied afsturen om erachter te komen hoe diep het meer is en of het om een geïsoleerd meer gaat of dat het in verbinding staat met andere ondergrondse meren.

Maar de onderzoekers hebben het druk. De Mars Express hangt sinds december 2003 in een baan om onze buurplaneet en is binnenkort over zijn houdbaarheidsdatum heen. Bovendien zal de brandstof binnenkort opraken

Met de huidige stand van de technologie is het niet waarschijnlijk dat we binnen afzienbare tijd een boring kunnen uitvoeren naar het meer. Een boring van 1,5 kilometer op aarde is al een hele uitdaging.

Volgens plan landt ESA’s ExoMars Rover in 2020 op de rode planeet. Hij is uitgerust met een boor die zo’n 2 meter diep komt.

Dat is bij lange na niet genoeg, maar hopelijk is het wel voldoende om erachter te komen of de rode planeet leven huisvest.