Mars wordt een ringplaneet

Een poging om de baan van een van de Marsmanen te verklaren leidde tot een verrassende conclusie: de manen zijn regelmatig uit elkaar gevallen en opnieuw ontstaan, waardoor de rode planeet af en toe een ringplaneet was. En vermoedelijk zal dit weer gebeuren.

Wetenschappers van de Purdue University en het SETI-instituut in de VS stelden computermodellen op om erachter te komen waardoor de baan van de buitenste maan 2 graden helt ten opzichte van het evenaarsvlak van Mars.

Maan was veel groter

Dat komt waarschijnlijk doordat de maan op een bepaald moment beïnvloed werd door de zwaartekracht van een grotere maan met zo’n 20 keer de massa van Phobos, die langzaam van Mars af bewoog. Dat kan alleen als de grotere maan zelf beïnvloed wordt door een ringenstelsel.

Marsmanen hebben dramatisch verleden

De binnenste Marsmaan Phobos is de laatste van een reeks manen die uit elkaar getrokken zijn door de zwaartekracht en een ring vormden.

1. Ring duwt maan weg

Drie miljard jaar geleden had Mars ringen, die invloed uitoefenden op twee manen: een grote binnenmaan en de buitenmaan Deimos. Daardoor werd de baan van Deimos scheef, en dat is hij nog.

2. Ringen verdwijnen

De ringen verdwenen later doordat het stof door de zwaartekracht naar Mars werd getrokken. De twee manen bewogen nu naar de planeet toe.

3. Binnenmaan valt uit elkaar

Naarmate de grote binnenmaan steeds dichter bij Mars kwam, werd de invloed van de zwaartekracht groter. Uiteindelijk werd de maan uit elkaar getrokken en vormden de resten een ring.

4. Ringen worden nieuwe maan

De materie van de ring klonterde samen tot een nieuwe maan. De geschiedenis herhaalde zich, en na een paar generaties ringen en manen ontstond de huidige binnenmaan Phobos.

Daarom denken de onderzoekers dat Mars 3 miljard jaar geleden ringen had.

De materie van die ringen werd naar de planeet getrokken, waardoor de grotere maan dichter bij Mars kwam te staan tot de zwaartekracht hem uit elkaar trok en een nieuwe ring vormde. Daaruit ontstond weer een maan.

Marsmanen lijken op planetoïden

De twee Marsmanen, Phobos (boven) en Deimos, zijn dwergen vergeleken met onze maan. Hun eigen zwaartekracht is te gering om ze mooi rond te maken.

Zo had Mars meerdere keren afwisselend een ring en een maan, tot de huidige binnenmaan Phobos ontstond.

Die trekt ook naar binnen, en de onderzoekers verwachten dat hij over 30 tot 50 miljoen jaar kapotgetrokken wordt, waarna Mars weer een ringplaneet is.

Deze theorie kan in 2024 bevestigd worden, wanneer de Japanse ruimtesonde MMX op Phobos arriveert. De sonde moet monsters van de bodem nemen, die ons onder meer kunnen vertellen hoe oud de maan is.

Volgens de theorie is Phobos maar 200 miljoen jaar geleden ontstaan – toen er al volop dinosaurussen rondliepen op aarde.

Mars was een ringplaneet – en wordt het weer