Na vele jaren van voorbereidingen in de Verenigde Arabische Emiraten ging om 23.58 uur de Hope de ruimte in met bestemming Mars.
Nadat de sonde zich had losgemaakt van de draagraket leek het er een paar zenuwslopende ogenblikken lang op dat de zonnepanelen van de sonde niet uitklapten.
Dan zouden de accu’s van de Hope niet opgeladen kunnen worden en was communicatie onmogelijk. Maar plotseling kwamen de zonnepanelen tot leven en kwam de communicatie van en naar de sonde op gang.
De Hope, die met de draagraket H-IIA vanaf het Tanegashima Space Center in Japan werd gelanceerd, komt in een baan om de rode planeet en gaat onder meer onderzoek doen naar het klimaat en broeikasgassen.
De raket is volgetankt met ruim 250 ton brandstof, verdeeld over de twee trappen en twee kleinere zogeheten boostermotoren aan weerszijden.
Het is voor het eerst dat de Verenigde Arabische Emiraten een missie naar Mars sturen – en deze missie is op zijn beurt de eerste van drie grote Marsmissies die deze zomer van stapel lopen.
Volg de lancering van de Hope
De Hope gaat voor het eerst het klimaat op Mars in kaart brengen. De sonde gaat gegevens over het klimaat op de hele planeet verzamelen – tot nu toe konden wetenschappers slechts kleine stukjes analyseren.
De Hope gaat op zoek naar antwoorden op twee belangrijke vragen over Mars: hoe ziet het klimaat eruit, en hoe snel verdwijnt water op deze planeet?
Wetenschappers hebben nu wel een algemeen beeld van het klimaat op Mars, maar met de gegevens van de Hope kunnen ze wellicht gedetailleerde weersvoorspellingen doen en dagelijkse schommelingen in de temperaturen, het wolkendek en neerslag waarnemen.
Temparatuurschommelingen kunnen onder andere worden waargenomen door de hoeveelheid infrarood licht – warmte – die kooldioxide in de atmosfeer opneemt te analyseren. Kooldioxide neemt voornamelijk licht op in de golflengten 7-8 en 14-16 micrometer.
We schrijven Marsgeschiedenis in 2020
De aarde en Mars staan in de perfecte stand ten opzichte van elkaar, en dat is ook de reden dat er de komende weken een aantal enorme raketten wordt gelanceerd met sondes en rovers. Je kunt alles hier bij Wetenschap in Beeld volgen.
Let op: soms klopt de datum niet meer – raketlanceringen worden namelijk vaak uitgesteld.
Juli: Lanceervenster gaat open
Ongeveer eens in de 26 maanden staan de aarde en Mars gunstig ten opzichte van elkaar. Zo’n lanceervenster doet zich in juli en augustus van dit jaar voor. Dan kunnen missies gebruikmaken van de zwaartekracht van de zon om met een minimaal brandstofverbruik de rode planeet te bereiken.
19 juli: Emiraten sturen sonde op weg
Voor het eerst ooit sturen de Verenigde Arabische Emiraten een sonde naar Mars. De Hope gaat in een baan om de planeet en verricht metingen van temperatuur en ozongehalte in de atmosfeer.
23 juli: China lanceert drie vaartuigen
Het Chinese ruimteagentschap staat voor de grootste Marsmissie van deze zomer. In de neus van een Long March 5-raket zitten een sonde die in een baan om Mars gaat, een landingsvaartuig dat metingen gaat verrichten en een rover die het rode landschap gaat verkennen. Als alles volgens plan verloopt, is het de eerste keer dat de Chinezen naar Mars gaan.
30 juli: Nieuwe rover van NASA stijgt op
De Curiosity krijgt gezelschap van de nieuwe rover Perseverance, die onder meer in de Marsbodem gaat boren om naar sporen van leven te zoeken. De Perseverance heeft het apparaat MOXIE aan boord, dat kooldioxide uit de atmosfeer van Mars omzet in zuurstof, een voorwaarde voor een toekomstige kolonisatie door de mens.
Juli 2020 - februari 2021: Onderweg naar Mars
De reis naar de rode planeet duurt zeven maanden. Onderweg stellen de motoren van de vaartuigen de koers met kleine manoeuvres bij, anders lopen ze de kans Mars voorbij te vliegen en te verdwijnen in het oneindige heelal.
Februari 2021: Aankomst
Als er drie missies arriveren met twee sondes, een landingsvaartuig, twee rovers en een minihelikopter, houdt NASA al dat verkeer scherp in de gaten. De zes vaartuigen koppelen zich aan zes actieve sondes in een baan om Mars, een rover en een landingsvaartuig, waardoor het risico op botsingen reëel is.
Sterrenbeelden wijzen de weg
Als de Hope-sonde zich van de startraket heeft losgemaakt, navigeert hij zelf naar Mars. Dit doet hij met behulp van sterrenbeelden.
Aan boord bevindt zich een zogeheten ‘star tracker’ die gebruikmaakt van astronomische kennis over de stand van verschillende groepen sterren ten opzichte van elkaar.
Zo kan de sonde onderweg kleine manoeuvres uitvoeren om op koers te blijven van de elliptische baan van de aarde om de zon naar die van Mars.
Met de lancering van de Hope begon het aftellen naar de volgende Marsmissie: de Chinese rover Tianwen-1, die ook een sonde als de Hope en een landingsplatform bevat.
De Chinese Marsmissie wordt korte tijd later gevolgd door een van NASA, die de rover Perseverance op pad stuurt om op de rode planeet naar tekenen van leven te boren.
Als alles goed gaat, komen alle missies in februari 2021 bij Mars aan.