Bloedmaan
Tijdens een totale zonsverduistering lijkt de zon zwart. Dat gebeurt echter niet bij een totale maansverduistering. Dan kan de maan een rode gloed krijgen, wat het fenomeen de naam bloedmaan geeft.
De volgende bloedmaan is in Nederland te zien op 31 december 2028.
De gloeiende rode maan staat prachtig aan de donkere nachthemel. Maar vroeger zag men in de bloedmaan een slecht voorteken.
De Inca’s geloofden dat de maan rood werd vanwege een aanval van een jaguar. Uit angst dat dat de jaguar zijn woede op de aarde zou koelen, schreeuwden de Inca’s naar de bloedmaan terwijl ze met hun wapens rammelden om de maan weg te jagen.
Nu weten we dat de bloedmaan op een natuurlijke manier rood wordt. Desalniettemin is de rode maan nog steeds een opzienbarend fenomeen voor de hele wereld.
Steek iets op over de rode bloedmaan in dit artikel.
Wat is een bloedmaan?
Een bloedmaan is een fenomeen dat ontstaat tijdens een totale maanverduistering. Tijdens een bloedmaan lijkt de maan rood.
Maansverduisteringen ontstaan als de zon en de maan op één lijn staan met de aarde ertussen. Als de maan in de schaduw van de aarde komt, krijgt ze geen zonlicht en wordt ze verduisterd.
Omdat de maan niet met precies dezelfde snelheid om de aarde draait als de aarde om de zon, komen verduisteringen niet elke maand voor.
Je kunt wel meerdere keren per jaar een maansverduistering op aarde zien.
Astronomen onderscheiden drie soorten maansverduistering naar gelang van de schaduw van de aarde waarin de maan zich bevindt.
De drie soorten zijn:
- Penumbrale maansverduistering
- Gedeeltelijke maansverduistering
- Totale maansverduistering
Tijdens een penumbrale maansverduistering beweegt de maan zich in de bijschaduw (penumbra) van de aarde, terwijl ze bij een gedeeltelijke maansverduistering deels in de kernschaduw (umbra) komt.
Bij de totale maansverduistering komt de hele maan in de kernschaduw (umbra) van de aarde en als dat gebeurt, wordt de maan niet onzichtbaar en zwart, maar rood.
Als de maan volledig in de kegelvormige schaduw van de aarde, de umbra, staat, is er een totale maansverduistering.
Waarom is de bloedmaan rood?
De bloedmaan is rood vanwege de zogeheten Rayleigh-verstrooiing.
Hoewel zonlicht wit lijkt, bestaat het in feite uit verschillende kleuren met variërende golflengten. Violet en blauw licht hebben korte golflengten, maar rood licht heeft een lange golflengte.
Als het zonlicht bij de atmosfeer van de aarde en de luchtmoleculen aankomt, wordt het verstrooid aan de hand van de golflengten. Licht met korte golflengten wordt sterk verstrooid, maar licht met lange golflengten slechts een klein beetje.
Dat betekent dat violet en blauw licht in verschillende richtingen gaat, terwijl het rode licht erdoorheen glipt en de maan rood kleurt.
In tegenstelling tot violet en blauw zonlicht, wordt rood licht minder verspreid door de atmosfeer van de aarde. Daarom glipt het rode licht door de atmosfeer en komt het bij de maan.
Aan het begin en einde van een totale maansverduistering kan de maan blauwig lijken omdat de ozonlaag van de aarde een deel van het rode licht absorbeert, waardoor het licht een blauwachtig waas krijgt.
Als de hele maan in de schaduw van de aarde staat, heeft ze een geheel rode gloed.
De bloedmaan kan een blauwe kant hebben aan het begin en einde van een totale maansverduistering.
Wanneer is er een bloedmaan?
De volgende bloedmaan zal op 14 maart 2025 te zien zijn.
De maansverduistering begint om 04:57 uur en eindigt om 11:00 uur. In Nederland zal het laatste deel van de bloedmaan niet te zien zijn omdat de maan onder de horizon verdwijnt.
Kalender voor de komende bloedmanen
Gebruik het onderstaande overzicht om te weten wanneer je een bloedmaan kunt zien.
- 14 maart 2025 - De bloedmaan zal in Nederland gedeeltelijk te zien zijn.
- 7 september 2025 - De bloedmaan zal in Nederland gedeeltelijk te zien zijn.
- 31 december 2028
- 26 juni 2029