Een komeet ter grootte van Schotland is de grens van het zonnestelsel overgestoken en komt tot 2031 steeds dichter bij de binnenplaneten.
Op het verste punt van zijn elliptische baan is de komeet een vijfde lichtjaar van ons verwijderd, maar over tien jaar komt hij vlak langs de aarde – gemeten in kosmische afstanden.
Astronomen dromen er al van om via sondes contact te krijgen met de reusachtige komeet wanneer deze Saturnus op korte afstand passeert en weer wegkoerst.
Kosmische ontmoeting is een toevalstreffer
De reuzenkomeet werd gespot met de Víctor M. Blanco-telescoop in Chili en heeft de naam 2014 UN271 gekregen.
De Víctor M. Blanco-telescoop in Chili zoekt naar de donkere energie van het heelal, maar is onlangs omgeschoold om ook de donkere rand van het zonnestelsel af te speuren naar objecten.
Astronomen van de University of Pennsylvania spitten zes jaar aan foto’s en gegevens van de telescoop door met supercomputers, en in observaties uit 2014 dook UN271 op.
De diameter van de komeet is naar schatting 370 kilometer, en als dat klopt is de komeet het tot dus ver grootste hemellichaam van de rand van het zonnestelsel dat zo dicht bij de zon komt.
Ter vergelijking: de komeet 'Oumuamua, die in 2017 werd ontdekt, is 200 meter lang.
'Oumuamua is sigaarvormig en een paar honderd meter lang.
Met zijn grootte zou UN271 wel eens in aanmerking kunnen komen voor de kwalificatie ‘dwergplaneet’, als het object ook aan andere eisen voldoet.
Momenteel raast UN271 door de ruimte op 20 keer de afstand van de zon tot de aarde.
De afstand van de zon tot de aarde is 1 astronomische eenheid (AE), en op 23 januari 2031 zal UN271 slechts 10,9 AE van de zon verwijderd zijn als hij langs de baan van Saturnus scheert.
VIDEO: Bekijk de route van de reuzenkomeet door onze kosmische buurt
De aarde is de blauwe baan zeer dicht bij de zon, Saturnus is geel en UN271 is paars en turkoois.
Dat we de komeet überhaupt te zien krijgen is een enorme toevalstreffer: de baan brengt UN271 naar een uiterste punt op 40.000 AE afstand van de aarde, waarna de komeet weer terugkeert – over 3 miljoen jaar!
Komeet kan zeggen waar aarde uit bestaat
Wanneer de komeet het dichtst bij is, kunnen telescopen op aarde onderzoeken of hij bijvoorbeeld rond of langwerpig is, uit ijs bestaat of een komeetstaart heeft.
Maar vanwege de grootte en de atypische baan van de komeet hopen wetenschappers nog dichterbij te kunnen komen en hopelijk een sonde te lanceren die foto’s kan maken en ons iets kan vertellen over bijvoorbeeld de ouderdom en de moleculaire samenstelling van de plaats waar de komeet vandaan komt, de bolvormige Oortwolk.
Kometen in cijfers
De bol bestaat uit ijskoude objecten die het zonnestelsel omringen, en zou antwoorden moeten kunnen geven op de vraag welke fundamentele bouwstenen aanwezig waren toen de aarde werd gevormd – en dus wat de voedingsbodem voor leven is.
Wil de missie slagen, dan moet de sonde over 6-7 jaar gelanceerd worden.
Met circa 10 AE afstand tot UN271 loopt de aarde geen gevaar om met de komeet te botsen.