Waarom heeft de maan geen atmosfeer?
Heeft alleen de maan van de aarde geen atmosfeer, en zo ja, hoe komt dat dan?
De atmosfeer van de maan is te verwaarlozen; de zwaartekracht is te gering om luchtmoleculen langere tijd vast te houden. De moleculen hebben zo’n vaart dat ze de ruimte in verdwijnen.
In gassen vliegen moleculen vaak razendsnel door elkaar. Een hoge temperatuur staat gelijk aan een hoge gemiddelde snelheid. Om een atmosfeer in stand te kunnen houden moet de gemiddelde snelheid van de gasmoleculen minder dan een zesde zijn van de zogenaamde ontsnappingssnelheid van het hemellichaam in kwestie.
De aarde voldoet aan dit criterium, want hier is de ontsnappingssnelheid 40.000 km/h. Op de maan is de ontsnappingssnelheid slechts rond de 8500 km/h. Met een dagtemperatuur van ruim 100 graden zal slechts een fractie van de gasmoleculen boven de 1400 km/h zitten, een zesde van de ontsnappingssnelheid. Daarom kan de maan geen atmosfeer bij zich houden.
De maan heeft een dunne atmosfeer met een totale massa van zo’n 10 ton. Deze bestaat uit waterstof, helium, argon en neon. De gasmoleculen komen primair van de zonnewind, maar verval van radioactieve stoffen in de kern van de maan draagt bij aan de atmosfeer.
Word wijzer over de maan. Lees meer over maansverduisteringen.
Jupiters maan Io, met grote vulkanen die zwalveldioxide de lucht in schieten, heeft ook een dunne atmosfeer. Er zijn weinig manen in het zonnestelsel met een atmosfeer van betekenis. De atmosfeer van Titan, de grootste Saturnusmaan, is dikker dan die van de aarde en bestaat uit stikstof en wat methaangas. Al heeft Titan een zwaartekracht die een zevende bedraagt van die van de aarde, hij kan een atmosfeer in stand houden omdat de oppervlaktetemperatuur er 180 graden onder nul is.