Het Amerikaanse ruimteagentschap NASA kondigt de bekendmaking aan van een ‘spannende nieuwe ontdekking’ op de maan.
Het nieuws wordt op maandag 26 oktober om 17.00 uur gepresenteerd in een live-uitzending.
De live-uitzending is via de video te volgen, en Wetenschap in Beeld gaat direct na de bekendmaking dieper in op het nieuws.
De ontdekking ‘draagt bij aan de inspanningen van NASA om meer over de maan te leren in het kader van de verkenning van de ruimte’, schrijft de organisatie in een persbericht.
NASA laat ook weten dat de ontdekking mogelijk van invloed is op het lopende Artemisprogramma, dat in 2024 de eerste vrouw en de volgende man op de maan moet laten landen.
Het langetermijndoel van dit programma is een permanente basis op of bij de maan te bouwen, die een springplank kan vormen voor de eerste astronauten op Mars in de jaren 2030.
Vliegende telescoop bestudeert de maan
De nieuwe ontdekking is gedaan door de vliegende telescoop Stratospheric Observatory for Infrared Astronomy (SOFIA).
De telescoop zit in een Boeing 747, die achteraan versterkt is, zodat de romp niet breekt als de astronomen op 13.700 meter hoogte een 4 vierkante meter grote schuifdeur openen.
In tegenstelling tot ruimtetelescopen kan SOFIA elke keer dat het vliegtuig landt, worden bijgewerkt en aangepast.
Van daaruit heeft de 2,5 meter grote telescoop Stratospheric Observatory for Infrared Astronomy, SOFIA, zicht op de infrarode warmtestraling in de ruimte. Die is vanaf de aarde niet te zien, want waterdamp in de atmosfeer absorbeert de straling.
Veel hemellichamen zenden vrijwel al hun energie uit als infrarode straling, en telescopen als SOFIA zijn vaak de enige manier om ze te observeren.
SOFIA’s spectrometer kan de golflengte van heliumhydride (149,137 micrometer) duidelijk vinden. Eerdere metingen werden verstoord door een ander molecuul met een golflengte van 149,09 micrometer.
Vliegende telescoop observeert eerste molecuul in het heelal
De telescoop SOFIA is ingebouwd in een jumbojet en gaat zoeken naar het eerste molecuul van het heelal, heliumhydride.
Het molecuul zendt infrarode warmtestraling uit, die niet te zien is vanaf de aarde doordat waterdamp in de atmosfeer de straling absorbeert. Maar de telescoop bevindt zich op 12 à 14 kilometer, boven 99 procent van de waterdamp, en heeft daardoor bijna het zicht van een ruimtetelescoop.
Bovendien wordt de 2,5 meter grote telescoop continu bijgewerkt, zoals in 2015 met een nieuwe spectrometer, die scherp kan stellen op een extreem specifieke golflengte. Zo kan SOFIA de straling van heliumhydride in sterrennevel NGC 7027 absorberen, waar per kubieke meter 3000 van de moleculen zijn gevonden.