Wat als de aarde ergens anders lag?

De aarde draait in een bijna ronde baan op 150 miljoen kilometer van de zon– ofwel op één astronomische eenheid (AE).

We kunnen moeilijk met experimenten aantonen hoezeer de afstand tot de zon moet veranderen voordat leven op aarde onmogelijk is. Onderzoekers kunnen wel een idee krijgen door naar buurplaneten te kijken en computermodellen te gebruiken.

Als de aarde dichter bij de zon komt, zal het ijs bij de polen smelten. Zonder ijs, dat wit is en veel licht terugkaatst, wordt de aarde donkerder en warmer. Er verdampt meer water uit zee, en omdat waterdamp een broeikasgas is, zou het broeikaseffect nog groter worden.

Uiteindelijk zouden de zeeën verdwijnen en zou de aarde eindigen als een gloeiend hete woestenij zonder leven, zoals Venus. Uit berekeningen blijkt dat dit alles zou plaatsvinden als de afstand tot de zon veranderde met maar 0,05 AE.

Bij een grotere afstand tot de zon zou het omgekeerde gebeuren. Het ijspak zou zich een heel eind uitbreiden in de richting van de evenaar. De koude oceanen zouden meer CO2 kunnen opnemen, waardoor het broeikaseffect kleiner werd. Uiteindelijk zou de aarde geheel bedekt zijn met ijs.

Op termijn zou vulkanische activiteit weer tot een hoger CO2-gehalte in de atmosfeer leiden en een vriendelijker klimaat creëren. Het is heel moeilijk te berekenen wanneer dit broeikaseffect tegen de grotere afstand tot de zon zou opwegen. Maar volgens de meeste modellen zou de grens tussen de 1,01 en 1,3 AE moeten liggen.

De bewoonbare zone is dus vrij smal, en we mogen in onze handen knijpen dat de aarde op precies de goede plek ligt.

Aarde ligt in een eldorado

Een planeet moet precies de juiste afstand tot zijn ster hebben, wil er leven kunnen zijn. De aarde ligt in de bewoonbare zone, met zo gunstig zonlicht dat de temperatuur ideaal is voor dieren en planten.