Asahi Shimbun/Getty Images
Blauwe magie op 122 meter diepte

Gaten in de aarde vormen diepe meesterwerken

Helse kraters, watergangen en megamijnen – het aardoppervlak is geperforeerd met enorme gaten en kraters, die het gevolg zijn van indrukwekkende natuurkrachten of menselijke volharding.

Gaskrater brandt al 50 jaar

In 1971 kwam er gas vrij toen de grond onder een boortoren instortte bij Darvaza in het noorden van Turkmenistan. Het werd aangestoken om het probleem in te dammen, en sindsdien brandt het gat. Maar in januari 2022 liet de Turkmeense president weten dat de zogenoemde Poort naar de Hel geblust zal worden.

Giles Clarke/Getty Images

Rijkste gat op aarde is vanuit de ruimte te zien

Een groeve nabij Salt Lake City in de Amerikaanse staat Utah is al sinds 1906 een kopermijn. Per dag wordt er 450.000 ton erts gedolven, de jaarlijkse waarde is 1,5 miljard euro. Dat leverde de mijn de bijnaam ‘The Richest Hole on Earth’ op.

Stephen L. Saks/Photo Researchers/Ritzau Scanpix

Rivierwater sleep Grand Canyon uit

Als een bijl heeft het smeltwater van de Rocky Mountains de Grand Canyon over 400 kilometer gekliefd – van Lake Powell in Utah tot Lake Mead in Nevada, VS. De kloof is tot 1800 m diep en 29 km breed en is de grootste ter wereld.

Michele Falzone/Getty Images

Water vult doolhof van 5 kilometer

Onderzoekers ontdekten gangen van bijna 5000 m in het Ordinskaja-grottenstelsel in de Oeral. Ze zijn ontstaan door grondwater, dat een 20 m dikke, 200 miljoen jaar oude horizontale laag chemisch afgezet gips heeft weggevreten.

Viktor Lyagushkin/PHOTOTEAM.PRO

Blauw gat onthult historische druipsteengrot

300 m breed, perfect rond en 122 m diep. Het Great Blue Hole in Belize was ooit een enorme, drooggevallen kalksteengrot met druipstenen, maar circa 1/2 miljoen jaar geleden stortte de grot in door een aardbeving.

Asahi Shimbun/Getty Images

Meteoriet sloeg krater in aardkorst

2 miljard jaar geleden sloeg een meteoriet met 150.000 km/h op aarde in, waardoor de 200 km brede Vredefortkrater in Zuid-Afrika ontstond. Het inslaande object was zo groot als de Mount Everest, en er kwam op aarde nog nooit zo veel energie vrij in één keer.

Uig Satellite And Aerial/Ritzau Scanpix

IJskristallen sieren lavaschacht

Circa 5200 jaar terug barstte de vulkaan Leitahraun in IJsland uit en ontstond de grot Raufarhólshellir. De lava heeft een opening uitgesleten van 1360 m lang, tot 30 m breed en 10 m hoog, die in de winter ook prachtige ijsformaties heeft.

Keldon Photography/Alamy/ImageSelect