Het lijkt wel een computerspel uit de jaren 1980: een korrelig beeld waarop wit, oranje, zwart en geel in elkaar overlopen.
Maar het kan een doorbraak betekenen voor de astronomie.
Het stelt namelijk de ster TRAPPIST-1 voor uit het gelijknamige planetenstelsel op slechts 40 lichtjaar van de aarde.
Een gebruiker van het sociale medium Reddit, met de gebruikersnaam arizonaskies2022, zegt deze ‘foto’ van TRAPPIST-1 te hebben gemaakt op basis van openbare data van de James Webb-ruimtetelescoop. Deze gebruiker heeft ook een spectrum van het licht van de ster online gezet.
‘Beide beelden komen uit openbare ruwe data die ik ontdekte en downloadde van de MAST-website,’ aldus arizonaskies2022 in een draad over de Webbtelescoop op Reddit.
Gebruiker arizonaskies2022 op het sociale medium Reddit bewerkte gegevens van het meetinstrument NIRISS van de James Webb-ruimtetelescoop en kwam tot dit beeld van de ster in TRAPPIST-1.
‘Ik heb de data minimaal bewerkt en geen van beide beelden is bijgesneden, alleen de verhoudingen en kleur zijn wat aangepast.’
Kleuren verraden stoffen
Het zou geweldig zijn als de korrelige pixels door de Reddit-gebruiker echt een foto van TRAPPIST-1 hebben opgeleverd, maar het spectrumbeeld zou wel eens de grootste ontdekking kunnen zijn.
Wetenschappers onderzoeken de gegevens van de Webb nog, vooral omdat er in de waarnemingen waar de Reddit-gebruiker zich op baseert, aanwijzingen zijn dat een van de zeven planeten van het stelsel, TRAPPIST-1b, wellicht voor de ster langs is getrokken.
En dat is interessant, want sterrenlicht dat door de atmosfeer van een planeet komt, kan belangrijke kennis prijsgeven over de kans op leven op de planeet.
In een spectrum zijn licht of straling in kleuren verdeeld al naargelang de golflengte. Omdat elk element verschillende golflengten van licht absorbeert en weerkaatst, kan het lichtspectrum van een object bijvoorbeeld vertellen of er CO2 in de atmosfeer zit.
Dit spectrum, gemaakt met ruwe data van de Webb-ruimtetelescoop, kan kennis opleveren over de atmosfeer van een planeet in TRAPPIST-1.
Het spectrum is op Reddit gezet in de hoop dat TRAPPIST-1b gemeten en geanalyseerd kan worden.
De planeet is zo groot als de aarde.
Hij draait te dicht om de rode dwerg van het planetenstelsel om leven op het oppervlak te hebben.
Maar gegevens over de atmosfeer van de planeet zouden een grote sprong voorwaarts zou zijn voor onze kennis over exoplaneten.
Een woordvoerder van het Amerikaanse Space Telescope Science Institute (STSI) bevestigde dat de beelden eruitzien zoals wetenschappers hadden verwacht.
Iedereen kan meedoen
Het instrument NIRISS (Near InfraRed Imager and Slitless Spectrograph) van de Webbtelescoop verrichtte de observatie van TRAPPIST-1.
Het STSI beheert de data van de telescoop en stuurt ze door naar onderzoekers verbonden aan de Webbtelescoop die er enkele maanden exclusieve toegang toe hebben.
Daarna komen de meeste ruwe gegevens beschikbaar voor het publiek.
Met de juiste software en kennis kan iedereen deze data omzetten in beelden of spectra.
De zeven planeten van TRAPPIST-1 staan zo dicht op elkaar en hun zon, een kleine, koele rode dwerg, dat ze in het binnenste van ons zonnestelsel zouden passen. De planeten e, f en g bevinden zich in de bewoonbare zone van TRAPPIST-1.
TRAPPIST-1
Planetenstelsel dat in 2016 werd ontdekt op 40 lichtjaar van de aarde.
Het stelsel is mogelijk 7 miljard jaar oud en heeft een kleine, koele rode dwerg in het centrum. Daaromheen draaien zeven planeten zo groot als de aarde, waarvan drie in de bewoonbare zone.
De planeten staan zo dicht bij elkaar dat je alle andere met het blote oog kunt zien als je op een ervan staat.
Meerdere planeten laten aanwijzingen voor water zien, dat nodig is voor leven.
Het STSI vindt het belangrijk om gewone mensen te betrekken bij het project en organiseert webinars en cursussen, waar iedereen kan leren hoe je de data van de Webb bewerkt.
Misschien kun je je vast aanmelden, want er komen nieuwe gegevens van TRAPPIST-1 aan.