Op 1,5 miljoen kilometer van ons vandaan zweeft een kosmische portretfotograaf, die delen van het heelal kan zien die onzichtbaar zijn voor het menselijk oog.
We hebben het over de inmiddels twee jaar oude James Webb-ruimtetelescoop, die al eerder unieke beelden maakte van de buitenste kosmos op duizenden lichtjaren afstand.
Nu heeft de krachtigste ruimtetelescoop opnieuw een fascinerende foto onze kant op gestuurd.
De telescoop legde de laatste levensfasen van een verre ster vast, en de beelden kunnen iets zeggen over het lot van onze zon over miljarden jaren.
Dood van een vergelijkbare ster
De afbeelding toont ongekende details van de Ringnevel, die zo’n 4000 jaar geleden ontstond toen een ster die lijkt op de zon stierf.
De nevel werd gevormd toen de stervende ster veel van zijn materiaal de ruimte in blies, waardoor kleurrijke ringen, uitdijende bellen en complexe, dunne wolken ontstonden. De zon wacht een soortgelijk lot als haar levensduur over miljarden jaren ten einde is.
De afbeelding toont niet alleen de structuur van de nevel, maar ook de resten van de stervende ster: een witte dwerg.
Een witte dwerg is een hete, dichte kern van een dode ster die is ingestort door een gebrek aan de brandstof waterstof. Door zijn hitte zal hij miljoenen of miljarden jaren wit opgloeien, waarna hij een zogeheten zwarte dwerg wordt.
Op deze foto zijn unieke details van de Ringnevel te zien. De felste ster in de ring is de stervende witte dwerg, die sterk op onze zon leek.
‘Sterren als de zon eindigen hun leven naar verwachting als witte dwerg door hun buitenste lagen af te stoten, die vervolgens prachtige nevels vormen. Dit is allemaal te zien op de nieuwe, unieke foto,’ zegt Michael Barlow, hoogleraar natuur- en sterrenkunde aan de UCL en hoofdauteur van het onderzoek.
De foto is gemaakt met een camera die de infrarode, nabij-infrarode en elektromagnetische golven van hemellichamen in het heelal vastlegt.
De onderzoekers codeerden die golven vervolgens in kleuren die binnen het spectrum vallen dat het menselijk oog kan zien.
Ze gaan het beeld nu analyseren in de hoop meer te weten te komen over de complexe processen die tot het ontstaan van de nevels leiden.
Zo kunnen ze kennis opdoen over de levenscyclus van sterren en de elementen die ze afstaan aan de kosmos.
‘We zijn getuige van de laatste hoofdstukken van het leven van een ster, als het ware een voorproefje van de verre toekomst van de zon, en deze waarnemingen hebben een nieuw venster geopend om te begrijpen hoe deze sterren sterven en nevels vormen,’ zegt Barlow.