Rond de 8000 jaar geleden kwam een ster aan zijn einde in een gigantische supernova-explosie. De overblijfselen van de ster zijn nu nog zichtbaar als een enorme kosmische wolk, de Sluiernevel.
De ster kon een supernova worden doordat de ijzeratomen binnenin niet fuseerden tot zwaardere elementen.
Zogeheten fusieprocessen beginnen als waterstofatomen samen helium vormen, dat koolstof wordt. Zo vormt de ster steeds zwaardere elementen. Daarbij wordt er energie uitgestraald, waardoor de ster zich opblaast als een ballon.
Wanneer de ster elementen moet fuseren die zwaarder zijn dan ijzer, dan heeft hij daar energie van buitenaf voor nodig. Het naar buiten gerichte proces stopt dus, waarna de zwaartekracht het overneemt en de kern van de ster instort.
Schokgolf vormde Sluiernevel
Als de ster groot genoeg is – minstens zeven keer de massa van de zon – dan ontploft hij kort na de instorting als supernova.
De kern wordt daarbij samengeperst tot een ultracompacte neutronenster of zwart gat, en de overblijfselen worden weggeblazen en eindigen als een wolk sterrenstof: een supernovarest.
De astronomen denken dat de ster die eindigde als de Sluiernevel eerst een stevige wind de ruimte in zond en toen pas ontplofte.
Die wind creëerde een grote bel in het interstellaire gas eromheen.
Toen de schokgolf van de supernova-explosie de wand van deze bel trof, ontstonden de karakteristieke vormen van de Sluiernevel.
ZO GA JE TE WERK
Begin november vind je de Sluiernevel op 30 graden boven de horizon op het westen. Op 7 november is het nieuwe maan, dus dan is er minder storend maanlicht.
Je ziet de Sluiernevel het beste vroeg in de avond, waarna hij naar het westen trekt en lager komt te staan. Om 18 uur zie je de nevel in het zuiden, en rond 21 uur in het westen.
Aan de nachthemel is de nevel zes keer zo groot als de maan. Je kunt de felste gebieden zien met een verrekijker. Dat gaat het beste als je je op een donkere plek zonder kunstlicht bevindt.
Sterren sterven met een knal
Wanneer het ijzer in een zware ster gaat fuseren tot zwaardere elementen, wordt hij ingehaald door zijn eigen zwaartekracht en explodeert hij.
Kijk verder
Ben jij geïnteresseerd in alles wat met het heelal te maken heeft? In elk nummer van Wetenschap in Beeld kun je meer lezen over de wonderen van de kosmos. En nu hebben we een prachtige aanbieding voor je:
- 12 nummers van Wetenschap in Beeld
- Plus The Ultimate Universe Box t.w.v. € 60
Voor maar € 59,95. Grijp nu je kans!
