Dit kun je nu zien aan de sterrenhemel
In een heldere nacht kun je met het blote oog rond de 5000 sterren zien. Zonder apparatuur zul je ook de meeste planeten in het zonnestelsel kunnen zien.
Op de maan zie je lavavlakten en meteoorkraters. En ook de kern van het Andromedastelsel – 2,5 miljoen lichtjaar van ons vandaan.
Met een gewone verrekijker stijgt het aantal sterren al tot 100.000, en dan zie je ook de verre sterrennevels, planetoïden en manen van andere planeten.
Wetenschap in Beeld neemt je mee naar de sterrenhemel en laat je zien wanneer je waarnaar moet kijken.
Maart 2023
Zichtbare sterrenbeelden in maart 2023
De aarde draait om zijn eigen as én om de zon, en dat betekent dat de nachthemel vol sterren en sterrenbeelden continu verandert. Daarom zijn er sterrenbeelden die je maar in bepaalde delen van het jaar kunt zien.
Dit is een overzicht van de sterrenbeelden die je in maart aan de sterrenhemel ziet.
Sterrenbeelden in noordelijke richting rond middernacht
- Grote Beer (Ursa Major)
- Giraffe (Camelopardalis)
- Perseus
- Cepheus
- Cassiopeia
- Kleine Beer (Ursa Minor)
- Draak (Draco)
Sterrenbeelden in oostelijke richting rond middernacht
- Lier (Lyra)
- Hercules
- Noorderkroon (Corona Borealis)
- Slang (Serpens)
- Ossenhoeder (Boötes)
Sterrenbeelden in zuidelijke richting rond middernacht
- Maagd (Virgo)
- Leeuw (Leo)
- Zeeslang (Hydra)
Sterrenbeelden in westelijke richting rond middernacht
- Kreeft (Cancer)
- Tweeling (Gemini)
- Lynx
- Voerman (Auriga)
- Orion
Dit zijn alle sterrenbeelden die je in maart aan de sterrenhemel kunt zien. Op de kaart is het half maart en middernacht.
Zichtbare planeten in maart 2023
In maart is er kans om enkele planeten in ons zonnestelsel te zien. Daarvoor moet je echter op bepaalde tijden je blik naar de sterrenhemel richten.
Mercurius in maart
Mercurius is in maart niet zichtbaar.
Venus in maart
Venus is rond zonsondergang zichtbaar in het westen.
Mars in maart
Mars is aan het begin van de avond zichtbaar in het zuiden. Daarna trekt hij naar het westen, en ’s avonds laat gaat de rode planeet onder in het noordwesten.
Jupiter in maart
Jupiter is laag in het zuidwesten zichtbaar totdat hij iets meer dan drie uur na zonsondergang achter de horizon zakt.
Saturnus in maart
Saturnus staat heel dicht bij de zon en is daardoor in maart niet zichtbaar.
Uranus in maart
Uranus is aan het begin van de avond in het zuidwesten te zien.
Neptunus in maart
Neptunus staat aan de andere kant van de zon en is daardoor niet zichtbaar.
Andere hemellichamen in maart
Op 21 maart is het nieuwemaan, op 7 maart vollemaan.
Bijzondere verschijnselen aan de sterrenhemel in maart 2023
De sterrenhemel van februari maart 2023 zorgt niet alleen voor sterrenbeelden en planeten.
Laat je meenemen naar de bijzondere verschijnselen in de sterrenhemel.
Maak een galactisch gevecht mee
- Wanneer: Het Draaikolkstelsel is het hele jaar te zien, maar staat in de lente zeer hoog. De hemel is dan ook donker genoeg. Vooral met nieuwemaan op 21 maart heb je goede kansen.
- Waar: Je vindt het Draaikolkstelsel iets rechtsboven de buitenste ster van de steel van de Steelpan. Rond 21.00 uur staat het stelsel op circa 50 graden boven de horizon op het oosten.
Het Draaikolkstelsel is circa 60.000 lichtjaar in doorsnee en hooguit tweederde zo groot als de Melkweg.
De nacht trakteert ons op niets minder dan een kosmisch schouwspel als het Draaikolkstelsel en zijn kleine broertje NGC 5195 samen door de lucht zwieren.
Lees hier hoe je deze spectaculaire gebeurtenis zelf kunt aanschouwen.
Supernovarestant gloeit aan de nachthemel
- Wanneer: Op 25 oktober is het nieuwe maan, en in de periode daarna is de hemel de hele nacht door vrij donker. Bij helder weer zijn de omstandigheden dus prima voor observaties.
- Waar: Om 21.00 uur vind je de Krabnevel op 30-40 graden boven de horizon op het westen, iets rechtsboven het sterrenbeeld Orion. Daarna trekt hij naar beneden en naar het noordwesten.
Hij is gigantisch en groeit nog steeds met maar liefst 1500 km/s! De Krabnevel is een overblijfsel van een supernova, en nu kun je hem met een gewone verrekijker aanschouwen.
Wij laten zien waar je moet kijken hier.
Koning van de planetoïdengordel staat op één lijn met aarde en zon
- Wanneer: Je kunt Ceres zien in de avond en nacht na 21 maart. Hij komt op in het oosten bij zonsondergang, en bereikt om 1.00 uur ’s nachts zijn toppunt – 45 graden boven de zuidelijke horizon.
- Waar: Is het slecht weer op 21 maart, dan kun je best een paar dagen wachten. Ceres zal wel iets verder weg staan en iets zwakker zijn, maar in de praktijk maakt dat weinig uit.
Onderzoek wijst uit dat er onder het oppervlak van Ceres mogelijk vloeibaar water stroomt.
De planetoïdengordel tussen Mars en Jupiter bevat miljoenen planetoïden, waarvan er zeker een miljoen meer dan een kilometer in doorsnee zijn. Maar bij de grootste bewoner van de gordel, Ceres, verbleken al zijn buren.
Op dit moment staat Ceres relatief dicht bij de aarde, en bovendien op één lijn met de aarde en de zon, waardoor de zon zijn bodem volledig verlicht. Door deze twee factoren valt Ceres meer op dan anders.
Lees hier hoe je Ceres spot in de nachtelijke hemel.
Halve maan krijgt bezoek van heinde en ver
In de avond van 24 maart vind je de zeer zwakke maansikkel in het westen, en vlak daaronder zie je wat lijkt op een felle ster. De fonkelende stip is echter geen ster, maar onze buurplaneet Venus.
Venus is goed te zien, maar Uranus kun je maar net met het blote oog ontwaren.
Als je hem met een gewone verrekijker bekijkt, zie je dat hij niet helemaal rond is, omdat hij – net als de maan – slechts deels door de zon wordt verlicht. Aan de andere kant van de maan vind je Uranus, die wat moeilijker te zien kan zijn.